Konferencje w sprawach kobiet

Czwarta Światowa Konferencja w sprawie Kobiet
- Pekin (1995)

Deklaracja Pekińska

W Deklaracji Pekińskiej, sporządzonej na zakończenie konferencji w Pekinie, państwa potwierdziły swoje zobowiązania dotyczące realizacji celów równości, rozwoju i pokoju.

Mając na uwadze różnorodność kobiet, ich ról i środowisk, w których żyją; przyznając, że choć status kobiet w wielu ważnych aspektach życia podniósł się w minionej dekadzie, to nierówności pomiędzy kobietami i mężczyznami wciąż istnieją i pociągają za sobą poważne konsekwencje dla całej ludzkości; przyznając, że sytuację kobiet pogarsza rosnące ubóstwo i wyrażając gotowość przezwyciężenia trudności oraz dalszego działania na rzecz uwłasnowolnienia kobiet (empowering women) i podniesienia ich statusu, sygnatariusze Deklaracji potwierdzają swoje zobowiązanie odnośnie respektowania równości praw i wrodzonej ludzkiej godności kobiet i mężczyzn oraz zasad zapisanych w Karcie NZ, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i w innych międzynarodowych instrumentach praw człowieka, zwłaszcza w Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, w Konwencji Praw Dziecka, Deklaracji o eliminacji przemocy wobec kobiet i Deklaracji o prawie do rozwoju.

Państwa wyraziły również wolę budowania porozumienia i czynienia postępów we wdrażaniu postanowień ONZ-owskich konferencji i szczytów: w sprawie kobiet (Nairobi 1985), w sprawie dzieci (Nowy Jork 1990), w sprawie środowiska i rozwoju (Rio de Janeiro 1992), na temat praw człowieka (Wiedeń 1993), na temat ludności i rozwoju (Kair 1994), na temat społecznego rozwoju (Kopenhaga 1995), stawiając sobie za cel osiąganie równości, rozwoju i pokoju.

Podkreśliły, że pod pojęciem podniesienia statusu kobiet i ich uwłasnowolnienia (empowering) kryje się prawo do wolności myśli, sumienia, religii i wierzeń oraz gwarancja możliwości realizowania w społeczeństwie w pełni potencjału kobiet i układania życia w zgodzie z ich własnymi aspiracjami.

Uczestniczki i uczestnicy konferencji wyrazili przekonanie, że uwłasnowolnienie kobiet (empowering) i ich pełen, równoprawny udział we wszystkich sferach społecznych, włączając w to udział kobiet w podejmowaniu decyzji i ich dostęp do władzy, są sprawą zasadniczą dla osiągnięcia równości, rozwoju i pokoju. Potwierdzili, że prawa kobiet należą do praw człowieka. Równe prawa, możliwości i dostęp do zasobów, równy podział obowiązków w rodzinie i harmonijne partnerstwo między kobietą i mężczyzną uznano za środek do osiągania dobrobytu rodziny i wzmocnienia demokracji. Deklaracja stanowi, że likwidacja ubóstwa związanego ze wzrostem gospodarczym, rozwojem społecznym, ochroną środowiska i sprawiedliwością społeczną wymaga zaangażowania się kobiet w rozwój gospodarczy i społeczny, zaoferowania im równych możliwości. Wyraźnie wskazuje, że prawo wszystkich kobiet do kontroli ich zdrowia, zwłaszcza płodności jest kwestią podstawową dla ich uwłasnowolnienia. Wspomniane już uwłasnowolnienie kobiet zostało ściśle powiązane z lokalnym, narodowym, regionalnym i globalnym pokojem, jako że kobiety w istotny sposób przyczyniają się do rozwiązywania konfliktów i promowania pokoju. Za kwestię zasadniczą uznano tworzenie, wdrażanie i nadzorowanie, przy udziale samych zainteresowanych, polityk i programów wyczulonych na zagadnienia kulturowej tożsamości płci (gender). Równie ważne jest promowanie niezależności ekonomicznej kobiet, ich zatrudnienia, likwidacja wzrastającego wśród kobiet ubóstwa i zapewnienie, zwłaszcza kobietom z terenów wiejskich, równego dostępu do zasobów produkcyjnych i usług. Kolejnym zagadnieniem jest równy dostęp kobiet do zasobów ekonomicznych, w tym kredytów, technologii, nauk matematyczno - przyrodniczych oraz kształcenia zawodowego. Na zrównoważony rozwój, zorientowany na ludzi, powinna składać się m.in. edukacja, alfabetyzacja, szkolenia i podstawowa opieka zdrowotna dla dziewcząt i kobiet. Sygnatariusze Deklaracji wyrazili wolę zapobiegania i likwidacji wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt.

Państwa zobowiązały się zapewnić kobietom i dziewczętom pełne korzystanie z praw człowieka i podstawowych wolności, zwłaszcza tym, które napotykają na trudności w podnoszeniu swego statusu z powodu rasy, tożsamości etnicznej, wieku, języka, kultury, religii czy niepełnosprawności, i podejmować skuteczne kroki przeciwko pogwałceniom tych praw i wolności. Mają działać na rzecz zachęcenia mężczyzn do pełnego udziału w inicjatywach na rzecz równości.

Uczestniczki i uczestnicy konferencji wyrazili przekonanie, że rozwój gospodarczy i społeczny oraz ochrona środowiska są współzależnymi i wzajemnie wzmacniającymi się elementami zrównoważonego rozwoju, który stanowi podbudowę dla ich wysiłków na rzecz osiągnięcia wyższej jakości życia dla wszystkich ludzi. Efektywne wdrażanie postanowień pekińskiej Platformy Działania ma zapewnić całe społeczeństwo obywatelskie, a zwłaszcza organizacje kobiece i inne organizacje pozarządowe i międzynarodowe we współpracy z rządami, a także respektowanie prawa międzynarodowego, włączając w to prawo humanitarne. Niezbędna jest również mobilizacja zasobów na szczeblu narodowym i międzynarodowym oraz przekazanie krajom rozwijającym się ze wszystkich dostępnych funduszy środków dla podniesienia statusu kobiet i wzmocnienia możliwości działania instytucji narodowych, subregionalnych, regionalnych i międzynarodowych. Sukces Platformy Działania w krajach z gospodarkami będącymi w okresie przejściowym będzie wymagał ciągłej międzynarodowej współpracy i pomocy.

Państwa - uczestnicy konferencji w Pekinie, zobowiązując się do wdrażania postanowień Platformy Działania, wezwały programy i agendy ONZ, regionalne i międzynarodowe instytucje finansowe, inne znaczące organizacje i sektory społeczeństwa obywatelskiego oraz wszystkie kobiety i mężczyzn, z pełnym poszanowaniem ich autonomii, do pełnego zaangażowania się i przyczynienia się do implementacji zapisów Platformy Działania