MINURSO
Misja Narodów Zjednoczonych na rzecz Referendum w Saharze Zachodniej
United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara
Miejsce działań: Sahara Zachodnia
Koreańska jednostka medyczna służąca w ramach misji MINURSO, 21 czerwca 2003 r.
Tło konfliktu
W 1976 roku Hiszpania opuściła terytorium zarządzanej przez siebie Sahary Zachodniej leżącej na zachodnim wybrzeżu Afryki. Po jej wycofaniu prawo do tego terytorium rościły sobie Maroko i Mauretania, a także ugrupowanie polityczno-militarne Frente POLISARIO (Frente Popular para la Liberacion de Saguiael-Hamray de Rio de Oro), wspierane przez Algierę. I choć Mauretania już w roku 1979 całkowicie zrzekła się swych roszczeń do tego terytorium, spór pomiędzy Maroko a POLISARIO przedłużał się.
Brak porozumienia między zwaśnionymi stronami spowodował, że sprawą określenia statusu Sahary Zachodniej zajęła się ONZ przy czynnej współpracy Organizacji Jedności Afrykańskiej (OJA). W 1985 roku Sekretarz Generalny ONZ Javier Perez de Cuellar zainicjował biuro dobrych usług, czego efektem było przyjęcie szczegółowego planu rozwiązania konfliktu. Jego wynikiem była rezolucja S/RES/690 Rady Bezpieczeństwa z dnia 29 kwietnia 1991, ustanawiająca Misję ONZ na rzecz Referendum w Saharze Zachodniej (MINURSO). Celem rozpoczętego w 1991 roku mandatu misji było monitorowanie przestrzegania zawieszenia broni i przeprowadzenie referendum dotyczącego przyszłości Sahary Zachodniej.
Personel misji MINSURO patrolujący rejon Fort Bentily w Bir Lahlou, 21 czerwca 2003 r.
Datę zawieszenia broni pomiędzy stronami konfliktu wyznaczono na 6 września 1991 roku. Od tego momentu, mimo ogromnych problemów, siłom MINURSO udało się go utrzymać. Natomiast referendum, mające ostatecznie określić status spornego terytorium, zaplanowano na styczeń 1992 roku. Jednakże niezwykle trudny proces rejestracji osób uprawnionych do głosowania przedłużał się, a samą datę referendum przesuwano w czasie. Ostatecznie, gdy na przełomie lat 1999/2000 proces rejestracji dobiegł końca, strony w dalszym ciągu nie mogły dojść do porozumienia odnośnie innych ważnych kwestii, takich jak repatriacja uchodźców, co skutecznie uniemożliwiało przeprowadzenie referendum. Sekretarz Generalny Kofi Annan w obliczu negocjacyjnego impasu nakazał swemu Specjalnemu Przedstawicielowido spraw Sahary Zachodniej przeprowadzenie kolejnych konsultacji ze zwaśnionymi stronami, trwającymi do dnia dzisiejszego.
Mandat
- przestrzeganie zawieszenia ognia,
- kontrola redukcji sił zbrojnych Maroka na terytorium spornym,
- monitorowanie pozostawania sił Maroka i POLISARIO w ustalonych obszarach,
- zapewnienie wypuszczenia więźniów politycznych,
- nadzór nad wymianą jeńców wojennych (we współpracy z Międzynarodowym Komitetem Czerwonego Krzyża),
- wprowadzenie programu repatriacji (we współpracy z biurem Wysokiego Komisarza NZ do spraw Uchodźców - UNHCR),
- zorganizowanie i zapewnienie wolnego i sprawiedliwego referendum oraz ogłoszenie jego wyników,
- redukcja zagrożeń wynikających z dużej ilości min przeciwpiechotnych znajdujących się na tym terytorium.
Zobacz również:
United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara
http://minurso.unmissions.org/
United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara
http://www.un.org/en/peacekeeping/missions/past/unomig/index.html