System Narodów Zjednoczonych
Organizacja Narodów Zjednoczonych znajduje się w centrum wysiłków zmierzających do rozwiązania głównych problemów stojących przed ludzkością. W tym celu ponad 30 stowarzyszonych organizacji, funduszy i programów współpracuje ze sobą i podejmuje różne działania. Jednostki te tworzą system Narodów Zjednoczonych.
Rodzina Narodów Zjednoczonych składa się z sześciu głównych organów (Zgromadzenie Ogólne, Rada Bezpieczeństwa, Rada Gospodarcza i Społeczna, Rada Powiernicza, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, Sekretariat), funduszy i programów ONZ, takich jak UNICEF (Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci) czy UNDP (Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju). W skład systemu ONZ wchodzą także agendy (agencje) wyspecjalizowane, np. UNESCO (Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury) oraz organizacje powiązane z ONZ. Agendy wyspecjalizowane są połączone z Organizacją Narodów Zjednoczonych specjalnymi porozumieniami.
Wszystkie organizacje Narodów Zjednoczonych (fundusze, programy, agendy wyspecjalizowane) są oddzielnymi i autonomicznymi ciałami. Mają one własne władze, budżety, a często nawet statuty. Przedkładają raporty na temat swojej działalności Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ lub Radzie Gospodarczej i Społecznej.
 |
WHO - szczepienie ludności po trzęsieniu ziemi na Haiti. Port-au-Prince, 3 lutego 2010 r. |
Niektóre agendy wyspecjalizowane są starsze niż sama Organizacja Narodów Zjednoczonych.
Najwcześniej powstał Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (International Telecommunication Union - ITU), który utworzono w 1865 r. Powszechny Związek Pocztowy (Universal Postal Union - UPU) powstał w 1875 r. W 1919 r. powstała Międzynarodowa Organizacja Pracy (International Labour Organisation - ILO).
Organizacje wchodzące w skład systemu NZ mają szerokie spektrum obowiązków w dziedzinie ekonomii, rozwoju społecznego, kultury, edukacji, zdrowia i na innych polach. Analizują one problemy, składają wnioski oraz udzielają pomocy krajom rozwijającym się w zakresie swoich dziedzin. Określają standardy, na przykład dotyczące bezpiecznych podróży lotniczych.
We wrześniu 2000 r., około 150 prezydentów, premierów i innych światowych liderów spotkało się w Siedzibie Głównej ONZ w Nowym Jorku na Szczycie Milenijnym, aby podzielić się swoją wizją przyszłości. Rezultatem tego spotkania było przyjęcie Deklaracji Milenijnej, na podstawie której zostały opracowane Milenijne Cele Rozwoju. Dążą one do wyeliminowania głodu i ubóstwa na świecie, zakończenia konfliktów, promowania demokracji i edukacji, poprawy stanu zdrowia ludzi na świecie, promowania praw człowieka oraz ochrony środowiska.
 |
Norwescy żołnierze z Tymczasowych Sił Zbrojnych Organizacji Narodów Zjednoczonych w Libanie (UNIFIL) szukają min przeciwpiechotnych. |
Każdego dnia, ONZ i jednostki wchodzące w skład systemu Narodów Zjednoczonych pracują ku osiągnięciu Milenijnych Celów Rozwoju. Organizacja Narodów Zjednoczonych prowadzi międzynarodowe kampanie przeciwko przemytowi narkotyków i terroryzmowi. Na całym świecie ONZ i jej agendy pomagają uchodźcom, prowadzą działania z zakresu oczyszczania terenu z min przeciwpiechotnych, przewodzą walce przeciw malarii i AIDS oraz zajmują się bezpieczeństwem żywnościowym.