Najważniejsze zagadnienia
Palestyńczycy borykają się z wieloma problemami, które wymagają natychmiastowych działań. Ich prawo do samostanowienia nie jest przestrzegane. Istnieją kwestie sporne w stosunkach z Izraelem dotyczące statusu Jerozolimy czy budowy izraelskich osiedli na Okupowanych Terytoriach Palestyńskich (OPT). Uchodźstwo oraz trudne warunki bytowe, w tym dostęp do pitnej wody, to problemy z jakimi Palestyńczycy zmagają się na co dzień.
- Ogólna stopa bezrobocia na Zachodnim Brzegu i w Strefie Gazy wynosi 32,7%.
- 51% Palestyńczyków żyje poniżej granicy ubóstwa, a około 19% z nich żyje w skrajnym ubóstwie.
- 56% gospodarstw domowych w Strefie Gazy znajduje się poniżej granicy ubóstwa, na Zachodnim Brzegu dane te wynoszą 48%, a w Jerozolimie 19%.
- 39% rodzin, około 1 430 000 osób w OPT, jest pozbawionych możliwości na wyjście z biedy.
- Ubóstwo w OPT jest nierównomiernie rozłożone. Wskaźnik ubóstwa wynosi: 46% w centralnej części Zachodniego Brzegu Jordanu, 49% na południu i północy Zachodniego Brzegu, 68% w północnej części Strefy Gazy, a 72% na południu Strefy Gazy.
- Ponad 57 tysięcy gospodarstw domowych w OPT jest zagrożonych ryzykiem popadnięcia w ubóstwo.
Niezbywalne prawa narodu palestyńskiego
do ich domostw i miejsc, z których zostali przesiedleni i wysiedleni - Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ A/RES/3236 (XXIX) z 1947 r.
Jerozolima
Miasto jest przedmiotem sprzecznych oświadczeń wydawanych przez Żydów i palestyńskich Arabów. Obydwa narody roszczą sobie prawa do tego miejsca. ONZ przyjęła w 1947 r. plan podziału Palestyny (rezolucja Zgromadzeni Ogólnego A/RES/181(II) 1947 r.), który zachowywał jedność Jerozolimy poprzez wprowadzenie międzynarodowej kontroli pod egidą ONZ. Projekt ten jednak nie zdołał przetrwać. W związku z wojną pomiędzy dwoma narodami w 1948 roku, do której przyłączyły się także sąsiednie państwa arabskie, Jerozolima znalazła się w centrum konfliktu.
Izraelsko - jordańska umowa o zawieszeniu broni z 1949 r. sformalizowała de facto podział miasta w sektorze wschodnim (w tym Stare Miasto) kontrolowane przez Jordanię oraz sektor zachodni (w tym Nowe Miasto) kontrolowane przez Izrael. W 1967 r. wojna, która doprowadziła do okupacji Jerozolimy Wschodniej przez Izrael ponownie otworzyła debatę dotyczącą dwóch konkurencyjnych roszczeń. Izrael, który przyłączył Wschodnią Jerozolimę w 1980 roku, uważa, że "Jerozolima, w całości i zjednoczona, jest stolicą Izraela", i chce aby miasto "pozostało na zawsze w ramach suwerennego Izraela." Izrael zainwestował ogromne zasoby do przestrzennej i demograficznej zmiany miasta. Izraelskie roszczenia nie zostały jednak uznane przez społeczność międzynarodową, która odrzuca zdobywanie terytorium na drodze wojny. z drugiej strony, Palestyńczycy uznają Wschodnią Jerozolimę za stolicę przyszłego państwa niezależnej Palestyny. Status Świętego Miejsca ma szczególne znaczenie w dyskusji międzynarodowej. Padły również propozycje internacjonalizacji Jerozolimy, które nie doszły jednak do skutku.
Izraelskie osiedla
Budowa osiedli na Okupowanych Terytoriach Palestyńskich rozpoczęła się wkrótce po wojnie w 1967 r. Proces ten uległ przyspieszeniu od początku 1990 r. Izraelski rząd zachęca osadników do budowania domów na Okupowanych Terytoriach Palestyńskich, w tym w Jerozolimie. Ustanowienie izraelskich osiedli na Okupowanych Terytoriach Palestyńskich było przedmiotem licznych rezolucjach Rady Bezpieczeństwa i Zgromadzenia Ogólnego. Na przykład w rezolucji S/RES/446 z 1979 r. Rada Bezpieczeństwa stwierdziła, że izraelska polityka i praktyka budowy osiedli nie mają mocy prawnej i stanowią poważne przeszkody dla osiągnięcia kompleksowego, sprawiedliwego i trwałego pokoju na Bliskim Wschodzie. Stanowisko to zostało potwierdzone w rezolucji Rady Bezpieczeństwa S/RES/465 z 1980 r., która stanowi, że polityka i praktyki Izraela są rażącym naruszeniem czwartej Konwencji Genewskiej.
| Instytucje | Zachodni Brzeg | Strefa Gazy |
|---|---|---|
| Uniwersytety | 80% | 62% |
| Zakat Komitet | 67% | 58% |
| Trybunał Komisji Pojednania | - | 57% |
| Lokalna prasa | 42% | 50% |
| Organizacje pozarządowe i stowarzyszenia charytatywne | 53% | 47% |
| Oficjalne sądownictwo | 44% | 43% |
| Związki zawodowe | 39% | 36% |
| Palestyńska opozycja | 29% | 36% |
| Piśmienność u dorosłych | 29% | 27% |
Uchodźcy
W wyniku zajęcia przez Izrael w 1948 roku 77% terytoriów Palestyny 750 tysięcy Palestyńczyków (ponad połowa ludności rdzennej) uciekło lub zostało wysiedlonych. W czasie wojny w 1967 roku Izrael zajął pozostałe terytoria Palestyny, które dotychczas znajdowały się pod kontrolą Jordanii i Egiptu. Wojna doprowadziła do drugiego exodusu Palestyńczyków, który szacuje się na ponad pół miliona osób. Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego A/RES/194(III) z 1948 r. umożliwia powrót uchodźcom pragnącym wrócić do swoich domów i żyć w pokoju z sąsiadami. Przewiduje także rekompensaty za utraconą własność. Od 50 lat Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA) umożliwia edukację, dostęp do opieki zdrowotnej i opieki społecznej dla 3,6 milionów uchodźców palestyńskich w Jordanii, Libanie, Syryjskiej Republice Arabskiej, na Zachodnim Brzegu oraz w Strefie Gazy.
Dostęp do pitnej wody
W regionie charakteryzującym się pustynnym i półpustynnym klimatem skąpe zasoby wodne odgrywają kluczową rolę w życiu narodów. Okupowane Terytoria Palestyńskie, w szczególności wyżej położone obszary Zachodniego Brzegu obfitują w liczne zasoby wodne, których brakuje w pozostałych krajach Bliskiego Wschodu. Jednakże surowe restrykcje Izraela na prowadzenie odwiertów wodnych, uprawę roślin czy nawadniania ograniczają ilość wody dla ludności palestyńskiej. Izraelska polityka zapewnia przepływ wody do Izraela, co gwarantuje preferencyjny dostęp Izraelczyków do słodkiej wody. W rezultacie, "sztuczny" kryzys wodny narusza warunki życia Palestyńczyków. Wszechstronny i sprawiedliwy dostęp do zasobów wodnych w dorzeczu rzeki Jordan, warstw wodonośnych Zachodniego Brzegu i Strefy Gazy wciąż stanowią kwestię do rozwiązania. Woda jest jednym z wielu zagadnień, które jest podejmowane podczas wielostronnych rozmów.Zobacz także:
United Nations Information System on the Question of Palestine http://unispal.un.org/unispal.nsf
Aktualizacja listopad 2012 r.