INFORMACJA DLA PRASY

UNCTAD/PRESS/PR/2006/029^*
16 października 2006 r.

W ROKU 2005 NAPŁYW BIZ DO KRAJÓW ROZWINIĘTYCH WZRÓSŁ O 37%

Jak wynika z opublikowanego przez UNCTAD Światowego Raportu Inwestycyjnego 2006, BIZ z gospodarek rozwijających się i przechodzących transformacje: Implikacje dla rozwoju^*, napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) do krajów rozwiniętych wzrósł w roku 2005 o 37% do wysokości 542 miliardów dolarów (wykres 1), a perspektywy dalszego wzrostu przedstawiają się obiecująco. Wzrost ten spowodowany był po części silnym wzrostem gospodarczym w niektórych krajach oraz wysoką rentownością przedsiębiorstw, która wpłynęła na zwiększenie liczby i rozmiarów fuzji i przejęć międzynarodowych do drugiego - najwyższego poziomu rocznego odnotowanego od roku 1987. Wzrost aktywności w zakresie fuzji i przejęć, napędzony zwiększonym wsparciem ze strony zbiorowych funduszy inwestycyjnych - głównie kapitału prywatnego - objął kilka dużych transakcji, których wartość szacuje się na ponad 1 miliard dolarów, w szczególności w sektorze usługowym.

W roku 2005 największym pojedynczym odbiorcą napływających BIZ była Wielka Brytania (165 miliardów dolarów), co w większości wynikało z fuzji Shell Transport and Trading Company oraz Royal Dutch Petroleum Company, wchłoniętej przez Royal Dutch Shell, jak również z kilku innych dużych przejęć międzynarodowych brytyjskich przedsiębiorstw. Drugi co do wielkości napływ BIZ odnotowały Stany Zjednoczone (wykres 2). Do pozostałych dużych odbiorców BIZ w Unii Europejskiej należą Francja i Holandia. Dziesięć nowych państw członkowskich Unii przyciągnęło łącznie 34 miliardy dolarów, co stanowiło wzrost o 19% w stosunku do roku 2004. Niektóre kraje (Czechy, Węgry i Słowacja) ugruntowały swoją pozycję preferowanych lokalizacji przemysłu samochodowego.

Inwestorów przyciągnął również silny wzrost lokalnego popytu w tych krajach. Podczas gdy napływ BIZ do niektórych krajów członkowskich UE istotnie wzrósł (Austria, Dania, Niemcy i Szwecja), głównie ze względu na wzrost wewnątrzwspólnotowych BIZ, w kilku krajach uległ spadkowi (Belgia, Irlandia, Polska i Hiszpania). Po czterech kolejnych latach spadku, napływy BIZ do Kanady wzrósł do 34 miliardów dolarów. Z drugiej strony, napływ BIZ do Japonii spadł o 64% do 2 miliardów dolarów, osiągając tym samym najniższy poziom dla tego kraju w ostatnim dziesięcioleciu.

Ponad 90% napływów BIZ do krajów rozwiniętych pochodzi z innych krajów rozwiniętych. BIZ uległy wzrostowi we wszystkich trzech sektorach. Na wadze zyskał sektor surowcowy, odzwierciedlając tym samym globalny trend wzrostu inwestycji w ropę naftową, przemysł wydobywczy i inne rodzaje działalności związane z surowcami naturalnymi. Wyższe BIZ odnotowano również w sektorze przetwórczym, w szczególności w odniesieniu do metali i przetwórstwa metali w reakcji na wysokie ceny surowców. Sektor pojazdów silnikowych i sprzętu transportowego również doświadczył wysokich BIZ. Wzrost aktywności w zakresie BIZ w sektorze usługowym był szczególne wyraźny w branży finansowej i telekomunikacyjnej.

Kraje rozwinięte pozostały największym źródłem światowych BIZ pomimo ich spadku o 7% w roku 2005. Wiele krajów rozwiniętych bywa zarazem istotnym źródłem jak i odbiorcą BIZ. Stany Zjednoczone pozostały największym na świecie źródłem skumulowanych zasobów BIZ chociaż wpływ BIZ z tego kraju znacznie spadł w 2005r. w związku z transferem przez amyrykańskie KTN do kraju zysków uzyskanych za granicą po wprowadzeniu przez rząd federalny zachęt podatkowych (Homeland Investment Act). Z wyjątkiem Kanady, Japonii, Norwegii i Szwajcarii wszystkie kraje rozwinięte, których inwestycje wypływające przekroczyły wartość 10 miliardów dolarów, należały do państw członkowskich Unii Europejskiej. Największym inwestorem była Holandia, za nią uplasowały się Francja i Wielka Brytania (wykres 2), przy czym każdy z tych krajów zainwestował ponad 100 miliardów dolarów.

Na obiecujące na ogół perspektywy w zakresie BIZ rzucają cień niektóre posunięcia w zakresie polityki. Następuje intensyfikacja prywatyzacji i maleją podatki, z drugiej jednak strony wiele krajów rozwiniętych stosuje restrykcje podyktowane względami bezpieczeństwa czy też "strategicznymi", zwłaszcza jeśli chodzi o przejęcia międzynarodowe (np. w Stanach Zjednoczonych pojawiły się przy niektórych przejęciach protesty w związku z obawami w zakresie bezpieczeństwa). Zarówno w Unii Europejskiej jak i w Stanach Zjednoczonych rosną obawy w związku z zapowiadanymi przejęciami zagranicznymi dokonywanymi przez przedsiębiorstwa z państw rozwijających się. Dotyczy to szczególnie kwestii przejęć w sektorze energetycznym, usług infrastrukturalnych lub w innych dziedzinach przemysłu posiadających "wymiar bezpieczeństwa."

Inwestorzy z gospodarek rozwijających się lub przechodzących transformacje pragnący sięgnąć do rynków i zasobów krajów rozwiniętych mogą doświadczyć zwiększonych nacisków, dotyczących zarządzania i przejrzystości funkcjonowania ich przedsiębiorstw.

Wykres 1. Kraje rozwinięte: napływy BIZ i ich udział w  nakładach na środki trwałe brutto, lata 1995-2005

Źródło: UNCTAD, Światowy Raport Inwestycyjny 2006

Wykres 2. Kraje rozwinięte: Przepływy BIZ, pierwsze 10 gospodarek,a lata 2004-2005 (w miliardach dolarów)

Źródło: UNCTAD, Światowy Raport Inwestycyjny 2006

Światowy Raport Inwestycyjny 2006, BIZ z gospodarek rozwijających się i przechodzących transformacje: Implikacje dla rozwoju (WIR06) (numer artykułu E.06.II.D.11, ISBN 92-1-112703-4) można uzyskać w biurach sprzedaży ONZ pod podanymi poniżej adresami lub u przedstawicieli handlowych ONZ w wielu krajach. Cena: 80,00 USD; dla mieszkańców krajów rozwijających się: 40,00 USD. Powyższe ceny obejmują zarówno książkę, jak i CD-ROM. Klientów pragnących zakupić książkę lub CD-ROM osobno lub zakupić je w większych ilościach, prosimy o kontakt z biurami sprzedaży. Zamówienia lub zapytania z Europy, Afryki lub Azji Zachodniej proszę przesyłać na adres United Nations Publication/Sales Section, Palais des Nations, CH-1211 Geneva 10, Szwajcaria, fax: +41 22 917 0027, e-mail: unpubli@un.org; natomiast z Ameryki Północnej i Południowej oraz Azji Wschodniej należy kierować do United Nations Publications, Two UN Plaza, DC2-853, New York, NY 10017, USA, tel: +1 212 963 8302 lub +1 800 253 9646, fax: +1 212 963 3489, e-mail: publications@un.org . Internet: http://www.un.org/publications

Biuro Prasowe UNCTAD: +41 22 917 5828, unctadpress@unctad.org, http://www.unctad.org/press/