Najnowszy Raport o Rozwoju Społecznym Polska 2007: Edukacja dla Pracy

Wspieranie rozwoju kompetencji ogólnych i zawodowych w polskim systemie edukacji przebiega zbyt wolno, by sprostać bieżącym oczekiwaniom pracodawców. Według najnowszego raportu o rozwoju społecznym Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) w celu poprawy sytuacji na rynku pracy należy podnieść jakość kształcenia, zwiększyć zakres kształcenia praktycznego i skoordynować oraz upowszechnić kształcenie ustawiczne a także przywrócić prognozowanie popytu na pracę i uczynić z niego wskazówkę dla wyboru kierunków kształcenia.

Głównym celem najnowszego Raportu o Rozwoju Społecznym - Edukacja dla Pracy, przygotowanego z inicjatywy UNDP, jest przedstawienie rekomendacji dotyczących lepszego dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy w Polsce. Autorzy Raportu przeanalizowali zależności pomiędzy systemem edukacji a rynkiem pracy, badali kierunki rozwoju popytu na pracę oraz funkcjonowanie polskiego systemu edukacji, zwłaszcza pod kątem przygotowania absolwentów do wejścia na rynek pracy.

Raport potwierdza, że wykształcenie jest jednym z podstawowych czynników kształtujących szanse zatrudnienia. Oznacza to między innymi, że bezrobocie lub przedwczesne opuszczenie rynku pracy może wynikać z niewłaściwych kwalifikacji, a niemożność ich dopasowania do wymagań tego rynku wynika z niesprawności systemu edukacji. Biorąc pod uwagę wciąż dużą skalę bezrobocia (mimo spadku z najwyższego poziomu 20 % w 2003 r. do 12 % jest wciąż jednym z najwyższych w UE) i bardzo niską skalę zatrudnienia w Polsce (wśród ludności w wieku 15 i więcej lat stopa zatrudnienia wynosi ok. 47 %) właściwa edukacja, poprzez zwiększenie szans podjęcia pracy może stać się istotnym czynnikiem rozwoju. Edukacja także umożliwia rozwój społeczny człowieka, pozwala budować więzi, stwarza nowe szanse i poszerza możliwości wyboru, i tym samym pomaga lepiej odnaleźć się na dynamicznym rynku pracy. Autorzy raportu zgodnie twierdzą, że ten potencjał edukacji nie jest Polsce dostatecznie wykorzystany.

Wprowadzane od 1990 roku reformy zasadniczo zmieniły system oświaty. Pod względem ilościowym nastąpiło upowszechnienie szkolnictwa średniego i wyższego. Udział młodzieży kształcącej się w średnich szkołach ponadgimnazjalnych znacząco wzrósł z 74,8 % całej populacji w wieku ponadgimnazjalnym w roku szkolnym 1990/01 do 90,2 % w roku szkolnym 2005/06. W tym samym okresie 5-krotnie wzrosła liczba studentów z 9,8 % do 38 %. W ciągu ostatnich kilkunastu lat nastąpił duży postęp w kształceniu kluczowych kompetencji, takich jak znajomość języków obcych, informatyki, zdolności komunikacyjnych, pracy zespołowej i umiejętności uczenia się. Niedostatki dotyczą głównie kształcenia zawodowego, w tym szczególnie praktycznych umiejętności zawodowych. Wraz z pojawieniem się szkół niepublicznych i płatnych wzrosła konkurencja, zwłaszcza na poziomie szkolnictwa wyższego, ale też zaznaczyło się obniżanie jakości kształcenia i zmniejszenie udziału kształcenia na kierunkach o stosunkowo wysokich kosztach. To może być istotną barierą rozwoju gospodarczego w długim okresie.

Media o raporcie:
Rzeczpospolita, "Raport ONZ: polskie szkoły nie przygotowują do pracy"

13.09.2007 Magda Sikorska

Pliki do pobrania:
informacja_prasowa_NHDR_2007.doc (67.50 kB)
press_release_NHDR2007.doc (54.50 kB)
Edukacja dla pracy.pdf (2.74 MB)
aneks statystyczny-4paz07.pdf (709.38 kB)