Formy współpracy
Status konsultacyjny
Status konsultacyjny jest podstawowym narzędziem, za pomocą którego organizacje pozarządowe oddziaływają na Radę Gospodarczą i Społeczną (Economic and Social Council - ECOSOC) i jej ciała pomocnicze, jak również międzynarodowe konferencje organizowane przez ONZ. Status konsultacyjny opiera się na Artykule 71 Karty NZ oraz Rezolucji Rady Gospodarczej i Społecznej 1996/31, przyjętej 25 lipca 1996 r. Rezolucja zapewnia organizacjom pozarządowym uczestnictwo w charakterze obserwatorów w spotkaniach otwartych Rady oraz jej organach pomocniczych. Organizacje pozarządowe mogą również przedstawiać ustne i pisemne oświadczenia odnoszące się do prac Rady. Organizacje z przyznanym statusem są również upoważnione do uczestniczenia w międzynarodowych konferencjach, sesjach Zgromadzenia Ogólnego ONZ i innych międzyrządowych organach.
Kto może ubiegać się o status konsultacyjny?
Status konsultacyjny przysługuje organizacji o zasięgu międzynarodowym, regionalnym, subregionalnym lub krajowym. Organizacja pozarządowa musi mieć charakter nierządowy, nie może prowadzić działalności dochodowej. Cele danej organizacji mają być zgodne z celami i zasadami Karty Narodów Zjednoczonych. Organizacja pozarządowa musi istnieć co najmniej dwa lata, mieć ustanowioną siedzibę, demokratycznie przyjęty statut, kierownictwo reprezentujące organizację na zewnątrz, demokratyczny sposób podejmowania decyzji. Główne źródło dochodu musi pochodzić w większości z kontrybucji krajowych oddziałów i sekcji oraz ze składek członków indywidualnych. Organizacje ustanowione przez rządy lub w drodze międzyrządowego porozumienia nie są uznawane za organizacje pozarządowe.
Status konsultacyjny jest przyznawany przez Radę Gospodarczą i Społeczną na wniosek Komitetu ds. Organizacji Pozarządowych, składającego się z 19 członków.
Istnieją trzy kategorie statusu konsultacyjnego:
- generalny status konsultacyjny - ta kategoria przyznawana jest organizacjom, których zakres zainteresowań w najwyższym stopniu pokrywa się z działalnością Rady i jej organów pomocniczych. Organizacje te powinny być stosunkowo duże, prowadzić działalność na skalę międzynarodową i posiadać szeroki geograficznie zasięg.
- specjalny status konsultacyjny - przyznawany jest organizacjom pozarządowym, których zakres zainteresowań pokrywa jedynie kilka aspektów działalności Rady Gospodarczej i Społecznej. Organizacje te są stosunkowo mniejsze i wiele z nich zostało ustanowionych niedawno.
- rejestr (Roster) - organizacje pozarządowe, które ubiegały się o przyznanie statusu konsultacyjnego, ale nie przyznano im żadnego z wyżej wymienionych kategorii, są zwykle włączane w tzw. "rejestr" organizacji pozarządowych. Do "rejestru" wpisywane są organizacje pozarządowe utrzymujące formalne stosunki z innymi niż ECOSOC, ONZ-owskimi ciałami i agendami wyspecjalizowanymi (np. FAO, ILO, UNCTAD, UNESCO, WHO). Organizacje te mogą wnieść wkład do prac ONZ lub agend wyspecjalizowanych przy określonych okazjach.
Aktualizacja strony lipiec 2014 r