Posiedzenie Wysokiego Szczebla w sprawie AIDS zapowiada wyznaczenie nowych celów krajowych

prof. Sheila Dinotshe Tlou
Minister Zdrowia w Botswanie

Pięć lat po przyjęciu Deklaracji Zobowiązań dotyczącej podjęcia kompleksowej walki z pandemią odbyło się Posiedzenie Wysokiego Szczebla w sprawie oceny postępów osiągniętych w zwalczaniu AIDS. Posiedzenie zakończyło się złożeniem zobowiązania wyznaczenia w roku 2006 "ambitnych celów krajowych", w tym celów tymczasowych na 2008 r.

W Deklaracji Politycznej w sprawie HIV/AIDS rządy państw "zobowiązały się do podjęcia działań mających na celu wspieranie równości płci, aktywności kobiet, ochrony dziewcząt, poszanowania pełnych praw osób żyjących z HIV/AIDS, wzmocnionej ochrony wszystkich grup wysokiego ryzyka (młodzieży, osób świadczących usługi seksualne, stosujących narkotyki drogą dożylną i mężczyzn utrzymujących stosunki seksualne z mężczyznami), zapewnienia dostępu do pełnego asortymentu środków zapobiegania zakażeniu HIV, w tym prezerwatyw dla kobiet i mężczyzn oraz sterylnego sprzętu do robienia zastrzyków, a także pełnego zaangażowania w takie działania sektora prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego, w tym osób żyjących z HIV."

W trakcie trzech dni rozmów omówione zostały kwestie merytoryczne oraz rozpatrzono zalecenia dotyczące potencjalnych metod osiągnięcia wyznaczonych celów, w tym powszechnego dostępu do środków umożliwiających zapobieganie, leczenie, opiekę i wsparcie osób żyjących z HIV, a także wyrażenia ponownego poparcia politycznego dla Deklaracji Zobowiązań z 2001 r., uważanej za istotny punkt zwrotny dla globalnych działań dotyczących HIV/AIDS.

Nawiązując do wcześniejszej deklaracji, znanej jako "Globalny kryzys - Globalna akcja", która obejmowała cele wyznaczone przede wszystkim na lata 2003-2005, w swoim nowym dokumencie uzgodnień Zgromadzenie Ogólne stwierdziło, że członkowie potwierdzili swoje zobowiązanie do osiągnięcia celów i zadań uzgodnionych na poziomie międzynarodowym w zakresie rozwoju, w tym Milenijnych Celów Rozwoju na 2015 r., a w szczególności "celu doprowadzenia do zahamowania i odwrotu procesu rozprzestrzeniania się HIV/AIDS, malarii i innych poważnych chorób."

Deklaracja z 2006 r. wzywa do opracowania skuteczniejszych leków, metod diagnostycznych i technologii zapobiegania, w tym szczepionek i środków bakteriobójczych, a także potwierdza, że Porozumienie Światowej Organizacji Handlu w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej nie uniemożliwia poszczególnym państwom ochrony zdrowia swoich obywateli poprzez produkcję leków generycznych.

Wzywa ona także do wydania na działania dotyczące HIV/AIDS do 2010 r. od 20 do 23 miliardów dolarów amerykańskich.

Ponadto Deklaracja z 2006 r. wspiera ochronę praw człowieka, równość płci, edukację i aktywność kobiet i młodzieży, a w szczególności dziewcząt, w celu ograniczenia wśród nich ryzyka zakażenia HIV.

Deklaracja wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków mających na celu eliminację piętna i wykluczenia społecznego związanego z epidemią AIDS, potwierdzając pełne prawa żyjących z HIV i narażonych na zakażenie tym wirusem do edukacji, dziedziczenia, zatrudnienia, ochrony zdrowia, świadczeń socjalnych i zdrowotnych oraz ochrony prawnej, a także do informacji dotyczących HIV i środków zapobiegania zakażeniu tym wirusem oraz do wsparcia i leczenia.

Podkreślono po raz kolejny, że zapobieganie zakażeniu HIV musi stanowić istotę każdego działania dotyczącego HIV/AIDS, a zatem państwa członkowskie zobowiązały się do "wzmożenia wysiłków mających na celu zapewnienie we wszystkich krajach, a w szczególności w krajach najbardziej dotkniętych dostępu do szerokiego asortymentu programów zapobiegania, uwzględniających lokalne warunki, zasady etyki i wartości kulturowe."

Informacja i edukacja powinny być dostępne w językach używanych przez poszczególne społeczności i uwzględniać ich odmienność kulturową. Promocja takich zachowań jak wstrzemięźliwość i wierność ma na celu ograniczenie ryzykownych zachowań seksualnych.

Inne kwestie zawarte w Deklaracji obejmują konieczność zapewnienia dostępu do podstawowych produktów ratujących życie, prezerwatyw dla kobiet i mężczyzn, środków ograniczających szkodliwość stosowania narkotyków, niezakażonej krwi i metod wczesnego wykrywania oraz skutecznego leczenia chorób przenoszonych drogą płciową.

"Niniejsza Deklaracja stanowi istotny krok na drodze realizacji globalnych działań dotyczących AIDS. Podkreśla, że niezbędne jest zarówno bieżące zarządzanie kryzysowe w zakresie AIDS, jak i stałe, długoterminowe działania dotyczące AIDS w najbliższych latach." - powiedział doktor Peter Piot, dyrektor wykonawczy Sojuszu Agend Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS (UNAIDS).

Przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego, Jan Eliasson ze Szwecji stwierdził, że rządy muszą wypełnić złożone przez siebie zobowiązania. "Prawdziwym sprawdzianem znaczenia tej Deklaracji będzie gorliwość, z jaką po powrocie do swoich krajów, będziecie Państwo wprowadzać ją w życie, bez zwłoki i stanowczo."