Niepełnosprawność to stan lub znaczne ograniczenie funkcjonowania osoby z niepełnosprawnością w społeczeństwie w porównaniu do powszechnego standardu sprawności osób należących do tej samej grupy. Termin ‘niepełnosprawność’ często odnosi się do ograniczonego funkcjonowania osoby, w tym do niepełnosprawności fizycznej, zaburzeń integracji sensorycznej, funkcji poznawczych, chorób psychicznych oraz różnych chorób przewlekłych.
Osoby z niepełnosprawnością stanowią największą grupę mniejszościową na świecie. Na ogół są one mniej zdrowe, mniej wykształcone oraz mają mniejsze szanse na korzystanie z możliwości ekonomicznych. Wskaźnik ubóstwa wśród osób z niepełnosprawnością jest wyższy niż wśród pełnosprawnych. Wiąże się to z brakiem dostępu do usług i osiągnięć rozwojowych, np. technologii informacyjno-komunikacyjnych. Na co dzień osoby z niepełnosprawnością napotykają na wiele barier w otaczających je środowisku fizycznym (transport i komunikacja) i społecznym (ustawodawstwo, prowadzona polityka państwowa, postawy ludzkie, dyskryminacja) oraz na wiele innych przeszkód.
Osoby z niepełnosprawnością są bardziej narażone na ryzyko przemocy niż inni ludzie:
- Dzieci z niepełnosprawnością są niemal 4-krotnie bardziej narażone na przemoc niż ich sprawni rówieśnicy.
- Dorośli z niepełnosprawnością są 1,5 razy bardziej narażeni na przemoc niż osoby pełnosprawne.
- Dorośli z chorobami psychicznymi są prawie 4 razy bardziej narażeni na ryzyko przemocy.
- Stygmatyzacja, dyskryminacja i ignorancja oraz brak wsparcia opiekunów osób z niepełnosprawnością zwiększają ryzyko przemocy wobec niepełnosprawnych.
Społeczeństwo inkluzyjne a rozwój:
Zostało już udowodnione, że usuwanie barier i przeszkód stojących przed osobami z niepełnosprawnością i zapewnienie im pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, działa na korzyść całego społeczeństwa. Tak więc, aby osiągnąć postęp i rozwój społeczny z korzyścią dla każdego człowieka, musimy usunąć bariery ograniczające osoby niepełnosprawne.
Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych uznaje, że bariery stanowią główny czynnik uniemożliwiający osobom niepełnosprawnym pełne funkcjonowanie w społeczeństwie. Według Konwencji niepełnosprawność „jest koncepcją ewoluującą i jest wynikiem interakcji pomiędzy osobami z dysfunkcjami a barierami środowiskowymi i wynikającymi z postaw ludzkich, będącej przeszkodą dla pełnego uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, na równych zasadach z innymi obywatelami.”
Włączenie osób z niepełnosprawnością do uczestnictwa w życiu społecznym oraz umożliwienie im dostępności do wszystkich sfer życia i usług jest podstawowym prawem zapisanym w Konwencji i warunkiem do korzystania w pełni ze wszystkich przysługujących im praw. Artykuł 9. dotyczący dostępności stwierdza ‘Aby umożliwić osobom niepełnosprawnym samodzielne funkcjonowanie i pełny udział we wszystkich sferach życia, Państwa-Strony podejmą odpowiednie środki w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym, na zasadzie równości z innymi osobami, dostępu do środowiska fizycznego, środków transportu, informacji i komunikacji, w tym technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych, a także do innych urządzeń i usług, powszechnie dostępnych lub powszechnie zapewnianych, zarówno na obszarach miejskich, jak i wiejskich. Środki te, obejmujące rozpoznanie i eliminację przeszkód i barier w zakresie dostępności, stosują się między innymi do: (a) budynków, dróg, transportu oraz innych urządzeń wewnętrznych i zewnętrznych, w tym szkół, mieszkań, instytucji zapewniających opiekę medyczną i miejsc pracy, (b) informacji, komunikacji i innych usług, w tym usług elektronicznych i służb ratowniczych.
Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030
Agenda 2030 i zawarte w niej Cele Zrównoważonego Rozwoju dotyczy wszystkich ludzi, nie pomijając nikogo. Osoby niepełnosprawne mogą zarówno czerpać korzyści z realizacji postanowień Agendy, jak i przyczynić się do osiągania Celów. Rządy państw, instytucje akademickie i sektor prywatny muszą współpracować z osobami niepełnosprawnymi i reprezentującymi je organizacjami, by budować lepszy świat dla wszystkich ludzi.
Fakty:
Zostało już udowodnione, że usuwanie barier i przeszkód stojących przed osobami z niepełnosprawnością i zapewnienie im pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, działa na korzyść całego społeczeństwa. Tak więc, aby osiągnąć postęp i rozwój społeczny z korzyścią dla każdego człowieka, musimy usunąć bariery ograniczające osoby niepełnosprawne.
Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych uznaje, że bariery stanowią główny czynnik uniemożliwiający osobom niepełnosprawnym pełne funkcjonowanie w społeczeństwie. Według Konwencji niepełnosprawność „jest koncepcją ewoluującą i jest wynikiem interakcji pomiędzy osobami z dysfunkcjami a barierami środowiskowymi i wynikającymi z postaw ludzkich, będącej przeszkodą dla pełnego uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, na równych zasadach z innymi obywatelami.”
Włączenie osób z niepełnosprawnością do uczestnictwa w życiu społecznym oraz umożliwienie im dostępności do wszystkich sfer życia i usług jest podstawowym prawem zapisanym w Konwencji i warunkiem do korzystania w pełni ze wszystkich przysługujących im praw. Artykuł 9. dotyczący dostępności stwierdza ‘Aby umożliwić osobom niepełnosprawnym samodzielne funkcjonowanie i pełny udział we wszystkich sferach życia, Państwa-Strony podejmą odpowiednie środki w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym, na zasadzie równości z innymi osobami, dostępu do środowiska fizycznego, środków transportu, informacji i komunikacji, w tym technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych, a także do innych urządzeń i usług, powszechnie dostępnych lub powszechnie zapewnianych, zarówno na obszarach miejskich, jak i wiejskich. Środki te, obejmujące rozpoznanie i eliminację przeszkód i barier w zakresie dostępności, stosują się między innymi do: (a) budynków, dróg, transportu oraz innych urządzeń wewnętrznych i zewnętrznych, w tym szkół, mieszkań, instytucji zapewniających opiekę medyczną i miejsc pracy, (b) informacji, komunikacji i innych usług, w tym usług elektronicznych i służb ratowniczych.
Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030
Agenda 2030 i zawarte w niej Cele Zrównoważonego Rozwoju dotyczy wszystkich ludzi, nie pomijając nikogo. Osoby niepełnosprawne mogą zarówno czerpać korzyści z realizacji postanowień Agendy, jak i przyczynić się do osiągania Celów. Rządy państw, instytucje akademickie i sektor prywatny muszą współpracować z osobami niepełnosprawnymi i reprezentującymi je organizacjami, by budować lepszy świat dla wszystkich ludzi.
Fakty:
- Populacja świata wynosi ponad 7 miliardów ludzi.
- Ponad miliard ludzi na świecie jest dotkniętych niepełnosprawnością, czyli jedna na siedem osób to osoba niepełnosprawna.
- Na świecie żyje 100 milionów dzieci z niepełnosprawnością.
- Dzieci z niepełnosprawnościami są niemal czterokrotnie bardziej narażone na przemoc niż ich sprawni rówieśnicy.
- 80% osób z niepełnosprawnościami żyje w krajach rozwijających się.
- 50% osób z niepełnosprawnościami nie stać na opiekę zdrowotną.
- 160 państw podpisało Konwencję ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych.
Co roku 3 grudnia jest obchodzony jako Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych.
Zobacz również stronę ‘Niepełnosprawność’ (2007 r.)
Zobacz również stronę ‘Niepełnosprawność’ (2007 r.)