Dziś po raz pierwszy obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pamięci i Godności Ofiar Zbrodni Ludobójstwa oraz Zapobiegania tej Zbrodni. Obchody związane są z rocznicą Konwencji w Sprawie Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa, przyjętej 9 grudnia 1948 r.
Jest to właściwy moment, by potwierdzić nasze zobowiązanie do zapobiegania tej ciężkiej międzynarodowej zbrodni, uhonorować pamięć ofiar oraz potwierdzić ich prawo do zadośćuczynienia i reparacji, zgodnie z prawem międzynarodowym.
Zapobieganie ludobójstwu oznacza zwracanie większej uwagi na pojawiające się ostrzeżenia przed tą poważną zbrodnią oraz pozostawanie w pełnej gotowości, by natychmiast na nie zareagować. W takim właśnie duchu ogłosiłem inicjatywę „Prawa człowieka przede wszystkim”.
Ludobójstwo nie jest czymś, co się po prostu przydarza. Nie jest częścią „skutku ubocznego” konfliktu. Najczęściej jest to systematyczny czyn dokonywany w dłuższym okresie czasu, zgodnie z zaplanowanymi celami i zadaniami. Do ludobójstwa może również dojść w sytuacjach nie związanych z konfliktami zbrojnymi.
Obecnie na całym świecie coraz częściej mamy do czynienia z nietolerancją i ksenofobią. Niebezpieczne podejście „oni a my” jest często nadużywane do usprawiedliwiania wykluczania danej społeczności z powodu odmienności, na przykład religijnej, czy etnicznej. Stanowi ono także podłoże odmowy pomocy, ograniczania praw człowieka oraz popełniania okropnych aktów przemocy.
Zapobieganie ludobójstwu jest, zgodnie z prawem międzynarodowym, szczególnym zobowiązaniem. Bardzo jasno wyraził to Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości oraz inne podmioty sądownicze. Rządy państw muszą postępować zgodnie z tą nadrzędną normą poprzez wspieranie prewencji i podejmowanie prewencyjnych działań. Podczas tych pierwszych międzynarodowych obchodów Dnia, podkreślmy znaczenie szerokiej współpracy na rzecz ochrony ludzi przed rażącym łamaniem praw człowieka dla dobra ludzkości.