Witam Pana Piotra Cywińskiego, Dyrektora Miejsca Pamięci i Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Witam Pana Mariana Turskiego, który przeżył zagładę i pełni funkcję Zastępcy Przewodniczącego Międzynarodowego Komitetu Auschwitz. Pragnę Panu złożyć moje najgłębsze wyrazy szacunku za odwagę i siłę przetrwania. Pana osoba jest najlepszym przykładem i świadectwem tej potwornej przeszłości, z której kolejne pokolenia mogą czerpać wiedzę.
Chciałbym również podziękować naczelnemu rabinowi Tel Avivu, Panu Yisraelowi Meir Lau, który przybył z Izreala, by być tutaj z nami. Niestety musiał on już opuścić nas ze względu na swoje obowiązki.
Drodzy studenci, Panie i Panowie,
Jestem do głębi poruszony tym, co zobaczyłem i stoję przed Wami pełen pokory. Żadne słowa nie są w stanie oddać tego, co czuję. Jak może którykolwiek kraj, jak mogą ludzie być tak okrutni i w tak brutalny i systematyczny sposób działać przeciwko ludzkości.
Panie i Panowie,
Przede wszystkim pragnę podziękować rządowi polskiemu oraz wszystkim tym, którzy przyczynili się do realizacji tej wizyty.
Witam obecną tu młodzież, która działa w tak inspirujący sposób na rzecz łączenia wyznań i budowy porozumienia.
W ciągu minionych lat widziałem wiele oblicz nazistowskich obozów koncentracyjnych.
Wysłuchałem wiele zatrważających historii opowiadanych przez tych, którzy przeżyli zagładę. Zanim tu przyjechałem, rozmawiałem z rabinem [Arturem] Schneierem, który przeżył zagładę i jest także laureatem Nagrody Nobla. Rozmawiałem również z Panem Elie Wieselem, który przeżył zagładę, a obecnie pełni funkcję Posłańca Pokoju przy Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Dwukrotnie odwiedziłem Yad Vashem w Izraelu oraz Miejsce Pamięci i Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie.
Jednak nic tak naprawdę nie jest w stanie przygotować na spotkanie z tym epicentrum zła, gdzie systematycznie mordowano ludzi w sposób, jaki nigdy wcześniej nie miał miejsca w historii ludzkości. To tutaj zło osiągnęło swój przerażający szczyt.
Widzę stosy okularów, włosów, butów, szali modlitewnych oraz lalek. Próbuję sobie wyobrazić Żydów i innych ludzi, do których te rzeczy należały.
Stojąc przed komorami gazowymi i krematorium, nie mogę uwierzyć w to wszystko. Drżę ze zgrozy na myśl o okrucieństwie tych, którzy zbudowali tę fabrykę śmierci.
Elie Wiesel, który przeżył zagładę, pisał, że gdy widział ogień w tym miejscu to myślał „Cywilizowany świat nie pozwoliłby na to”.
A jednak 6 milionów niewinnych Żydów, w tym milion dzieci zostało skrzywdzonych i skazanych na śmierć. Kilkadziesiąt lat później nadal jest nam niewiarygodnie trudno wyobrazić sobie skalę i metody dokonania tej ludobójczej zbrodni.
Miliony innych – w tym Polacy, Sinti, Romowie, jeńcy radzieccy, osoby fizycznie i psychicznie niepełnosprawne, dysydenci oraz homoseksualiści - zostało zamordowanych w podobnych barbarzyńskich okolicznościach.
W kolejnych latach znowu wybuchł płomień nienawiści i wzmogły się prześladowana, pochłaniając inne społeczeństwa – począwszy od pól śmierci w Kambodży, poprzez lasy w Srebrenicy, po wzgórza w Rwandzie.
Nawet dziś płomień nienawiści tli się. Antysemityzm utrzymuję swą pozycję w zbyt wielu krajach. W Europie i w innych częściach świata, migranci, muzułmanie, Romowie i przedstawiciele innych grup mniejszościowych spotykają się z rosnącą dyskryminacją. Nie znajdują oni zbyt wielu obrońców.
Świat nigdy nie może zapomnieć o holokauście, zaprzeczać jego istnieniu, ani go lekceważyć.
Musimy zawsze stać na straży.
Musimy również czynić więcej, o wiele więcej, aby promować równość i podstawowe wolności.
Każdego dnia na całym świecie Organizacja Narodów Zjednoczonych dąży do wypełnienia swojej najważniejszej misji, jaką jest zapobieganie pogrążaniu się w otchłani ciemności.
27 stycznia obchodzimy coroczny Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Właśnie tego dnia siły sowieckie wyzwoliły obóz w Auschwitz.
Nasz program informacyjno-edukacyjny “Holokaust i Organizacja Narodów Zjednoczonych” współpracuje z Yad Vashem i nauczycielami na całym świecie.
Nadal będziemy rzucać światło na te niewiarygodne zbrodnie tak, aby w przyszłości nigdy już do nich nie doszło.
Zawsze będziemy solidaryzowali się z osobami, które przeżyły zagładę. Zachowamy ich świadectwa, by ich dziedzictwo nigdy nie umarło.
Odpowiemy na wołanie Promo Levi, który w swoim pamiętniku zachęcał czytelników do wyrzeźbienia jego słów “w swoich sercach” oraz “powtarzania ich swoim dzieciom”.
Auschwitz-Birkenau to nie tylko miejsce zbrodni. Jest to również skarbnica ludzkiej odwagi i nadziei. Dlatego dziś mogę powiedzieć głośno i wyraźnie: Nigdy więcej!
Mimo wszystko w tej przejmującej ciszy widzimy ślady życia ludzkiego, słyszymy płacz historii i ludzkości. Tym bardziej zdajemy sobie jasno sprawę, że każde życie jest cenne. Każdy człowiek się liczy.
Obiecajmy wszystkim ofiarom holokaustu, że nigdy o nich nie zapomnimy.
Jako członkowie ludzkiej rodziny podejmijmy wspólny obowiązek dla dobra naszej przyszłości i zbudujmy świat pełen pokoju, sprawiedliwości, równości i godności dla wszystkich ludzi.
Dziękuję.
Oświadczenie Sekretarza Generalnego ONZ Były Niemiecki Nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz – Birkenau Oświęcim, 18 listopada 2013 r.
2013-11-20