W Nowym Jorku trwają ostatnie negocjacje przed Szczytem Przyszłości, który odbędzie się już 22 i 23 września. Podczas tego wydarzenia szefowie państw uzgodnią reformy kluczowych zasad globalnej współpracy.
Organizacja Narodów Zjednoczonych zwołała ten ważny Szczyt, by rozwiązać fundamentalny problem: globalne wyzwania postępują szybciej niż instytucje powołane do ich rozwiązywania są w stanie reagować.
Nie da się nie zauważyć, że konflikty i przemoc zadają straszne cierpienie. Napięcia geopolityczne rosną a nierówność i niesprawiedliwość podkopują zaufanie, pogłębiają urazy i sprzyjają populizmowi oraz ekstremizmowi. Odwieczne wyzwania, takie jak ubóstwo, głód, dyskryminacja, mizoginia i rasizm przybierają nowe formy.
Tymczasem stajemy w obliczu nowych, fundamentalnych zagrożeń. Począwszy od szalejącego chaosu klimatycznego i degradacji środowiska, aż po technologie takie jak sztuczna inteligencja, rozwijająca się w próżni etycznej i prawnej.
Organizatorzy Szczytu Przyszłości stoją na stanowisku, że rozwiązania tych wyzwań są w naszym zasięgu. Jednak ich wdrożenie wymaga pilnych reform, które mogą zainicjować jedynie globalni liderzy.
Międzynarodowy proces decyzyjny utknął w przeszłości. Wiele globalnych instytucji powstało w latach 40. XX wieku, na długo przed globalizacją, dekolonizacją czy powszechnym uznaniem praw człowieka i równości płci. Instytucje te zostały stworzone, zanim ludzkość wyruszyła w kosmos, nie mówiąc już o cyberprzestrzeni.
Cały kontynent afrykański nie ma stałego miejsca w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, podczas gdy zwycięzcy II wojny światowej nadal mają tam dominującą pozycję. Globalna architektura finansowa jest zdecydowanie niekorzystna dla krajów rozwijających się i nie zapewnia im odpowiedniego wsparcia w trudnych sytuacjach, co prowadzi do ich zadłużania się i odbiera im środki na inwestycje w rozwój społeczeństw.
Globalne instytucje nie angażują wielu ważnych interesariuszy – od społeczeństwa obywatelskiego po sektor prywatny. Młodzi ludzie, którzy odziedziczą przyszłość, są prawie niewidoczni w procesach decyzyjnych, a interesy przyszłych pokoleń pozostają niereprezentowane.
Przekaz jest jasny: nie możemy stworzyć przyszłości odpowiedniej dla naszych wnuków, korzystając z systemu zbudowanego dla naszych dziadków. Szczyt Przyszłości to okazja do przywrócenia współpracy wielostronnej, aby lepiej odpowiadała na wyzwania XXI wieku.
Propozycje rozwiązań obejmują Nową Agendę dla Pokoju, która ma poprawić funkcjonowanie międzynarodowych instytucji i narzędzi, w tym Rady Bezpieczeństwa ONZ, w celu lepszego zapobiegania oraz rozwiązywania konfliktów. Nowa Agenda dla Pokoju wzywa do wzmożenia wysiłków na rzecz uwolnienia świata od broni jądrowej i innych broni masowego rażenia, a także postuluje rozszerzenie definicji bezpieczeństwa o przemoc ze względu na płeć i przemoc stosowaną przez grupy przestępcze. Uwzględnia także przyszłe zagrożenia dla bezpieczeństwa, uznając zmieniający się charakter konfliktów zbrojnych i ryzyko związane z wykorzystywaniem nowych technologii jako broni. Przykładem może być globalne porozumienie zakazujące tzw. śmiercionośnej broni autonomicznej, która może podejmować tragiczne w skutkach decyzje bez udziału człowieka.
Globalne instytucje finansowe muszą odzwierciedlać współczesne realia i być w stanie skutecznie reagować na aktualne wyzwania, takie jak zadłużenie, zrównoważony rozwój i działania na rzecz klimatu. Oznacza to podjęcie konkretnych kroków w celu rozwiązania problemu zadłużenia, zwiększenia zdolności kredytowej wielostronnych banków rozwoju i zmianę ich modelu biznesowego tak, aby kraje rozwijające się miały większy dostęp do prywatnego finansowania na korzystnych warunkach.
Bez tych środków finansowych kraje rozwijające się nie będą w stanie stawić czoła naszemu największemu zagrożeniu: kryzysowi klimatycznemu. Pilnie potrzebują one zasobów, aby przejść z niszczących planetę paliw kopalnych do czystej, odnawialnej energii.
Jak podkreślali przywódcy w zeszłym roku, reforma globalnej architektury finansowej jest również kluczowa dla przyspieszenia realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju.
Szczyt skupi się również na nowych technologiach o globalnym zasięgu, dążąc do wyeliminowania wykluczenia cyfrowego i ustanowienia wspólnych zasad na rzecz otwartej, wolnej i bezpiecznej cyfrowej przyszłości.
Sztuczna inteligencja (AI) to rewolucyjna technologia, której potencjał i ryzyka dopiero zaczynamy rozumieć. Przedstawiliśmy konkretne propozycje, aby rządy, wspólnie z firmami technologicznymi, środowiskiem akademickim i społeczeństwem obywatelskim, opracowały zasady zarządzania ryzykiem związanym z AI, monitorowały i minimalizowały jej szkodliwy wpływ oraz dzieliły się jej korzyściami. Zarządzanie AI nie może być domeną wyłącznie bogatych krajów – musi angażować wszystkie państwa. ONZ jest gotowa zapewnić platformę do takiej współpracy.
Prawa człowieka i równość płci są wspólnym mianownikiem wszystkich tych propozycji. Globalnego podejmowania decyzji nie da się zreformować bez poszanowania wszystkich praw człowieka i różnorodności kulturowej, zapewniając uczestnictwo i przywództwo kobiet
i dziewcząt. Domagamy się usunięcia historycznych barier – prawnych, społecznych
i ekonomicznych, które ograniczają kobietom dostęp do władzy.
Instytucje stworzone przez budowniczych pokoju lat 40. pomogły zapobiec III wojnie światowej i umożliwiły wielu krajom przejście od kolonializmu do niepodległości. Dziś jednak świat wygląda zupełnie inaczej.
Szczyt Przyszłości jest szansą na stworzenie skuteczniejszych i dostępnych dla wszystkich instytucji oraz narzędzi globalnej współpracy, dostosowanych do wyzwań XXI wieku i realiów wielobiegunowego świata.
Wzywam światowych przywódców do wykorzystania tej szansy.
Organizacja Narodów Zjednoczonych zwołała ten ważny Szczyt, by rozwiązać fundamentalny problem: globalne wyzwania postępują szybciej niż instytucje powołane do ich rozwiązywania są w stanie reagować.
Nie da się nie zauważyć, że konflikty i przemoc zadają straszne cierpienie. Napięcia geopolityczne rosną a nierówność i niesprawiedliwość podkopują zaufanie, pogłębiają urazy i sprzyjają populizmowi oraz ekstremizmowi. Odwieczne wyzwania, takie jak ubóstwo, głód, dyskryminacja, mizoginia i rasizm przybierają nowe formy.
Tymczasem stajemy w obliczu nowych, fundamentalnych zagrożeń. Począwszy od szalejącego chaosu klimatycznego i degradacji środowiska, aż po technologie takie jak sztuczna inteligencja, rozwijająca się w próżni etycznej i prawnej.
Organizatorzy Szczytu Przyszłości stoją na stanowisku, że rozwiązania tych wyzwań są w naszym zasięgu. Jednak ich wdrożenie wymaga pilnych reform, które mogą zainicjować jedynie globalni liderzy.
Międzynarodowy proces decyzyjny utknął w przeszłości. Wiele globalnych instytucji powstało w latach 40. XX wieku, na długo przed globalizacją, dekolonizacją czy powszechnym uznaniem praw człowieka i równości płci. Instytucje te zostały stworzone, zanim ludzkość wyruszyła w kosmos, nie mówiąc już o cyberprzestrzeni.
Cały kontynent afrykański nie ma stałego miejsca w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, podczas gdy zwycięzcy II wojny światowej nadal mają tam dominującą pozycję. Globalna architektura finansowa jest zdecydowanie niekorzystna dla krajów rozwijających się i nie zapewnia im odpowiedniego wsparcia w trudnych sytuacjach, co prowadzi do ich zadłużania się i odbiera im środki na inwestycje w rozwój społeczeństw.
Globalne instytucje nie angażują wielu ważnych interesariuszy – od społeczeństwa obywatelskiego po sektor prywatny. Młodzi ludzie, którzy odziedziczą przyszłość, są prawie niewidoczni w procesach decyzyjnych, a interesy przyszłych pokoleń pozostają niereprezentowane.
Przekaz jest jasny: nie możemy stworzyć przyszłości odpowiedniej dla naszych wnuków, korzystając z systemu zbudowanego dla naszych dziadków. Szczyt Przyszłości to okazja do przywrócenia współpracy wielostronnej, aby lepiej odpowiadała na wyzwania XXI wieku.
Propozycje rozwiązań obejmują Nową Agendę dla Pokoju, która ma poprawić funkcjonowanie międzynarodowych instytucji i narzędzi, w tym Rady Bezpieczeństwa ONZ, w celu lepszego zapobiegania oraz rozwiązywania konfliktów. Nowa Agenda dla Pokoju wzywa do wzmożenia wysiłków na rzecz uwolnienia świata od broni jądrowej i innych broni masowego rażenia, a także postuluje rozszerzenie definicji bezpieczeństwa o przemoc ze względu na płeć i przemoc stosowaną przez grupy przestępcze. Uwzględnia także przyszłe zagrożenia dla bezpieczeństwa, uznając zmieniający się charakter konfliktów zbrojnych i ryzyko związane z wykorzystywaniem nowych technologii jako broni. Przykładem może być globalne porozumienie zakazujące tzw. śmiercionośnej broni autonomicznej, która może podejmować tragiczne w skutkach decyzje bez udziału człowieka.
Globalne instytucje finansowe muszą odzwierciedlać współczesne realia i być w stanie skutecznie reagować na aktualne wyzwania, takie jak zadłużenie, zrównoważony rozwój i działania na rzecz klimatu. Oznacza to podjęcie konkretnych kroków w celu rozwiązania problemu zadłużenia, zwiększenia zdolności kredytowej wielostronnych banków rozwoju i zmianę ich modelu biznesowego tak, aby kraje rozwijające się miały większy dostęp do prywatnego finansowania na korzystnych warunkach.
Bez tych środków finansowych kraje rozwijające się nie będą w stanie stawić czoła naszemu największemu zagrożeniu: kryzysowi klimatycznemu. Pilnie potrzebują one zasobów, aby przejść z niszczących planetę paliw kopalnych do czystej, odnawialnej energii.
Jak podkreślali przywódcy w zeszłym roku, reforma globalnej architektury finansowej jest również kluczowa dla przyspieszenia realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju.
Szczyt skupi się również na nowych technologiach o globalnym zasięgu, dążąc do wyeliminowania wykluczenia cyfrowego i ustanowienia wspólnych zasad na rzecz otwartej, wolnej i bezpiecznej cyfrowej przyszłości.
Sztuczna inteligencja (AI) to rewolucyjna technologia, której potencjał i ryzyka dopiero zaczynamy rozumieć. Przedstawiliśmy konkretne propozycje, aby rządy, wspólnie z firmami technologicznymi, środowiskiem akademickim i społeczeństwem obywatelskim, opracowały zasady zarządzania ryzykiem związanym z AI, monitorowały i minimalizowały jej szkodliwy wpływ oraz dzieliły się jej korzyściami. Zarządzanie AI nie może być domeną wyłącznie bogatych krajów – musi angażować wszystkie państwa. ONZ jest gotowa zapewnić platformę do takiej współpracy.
Prawa człowieka i równość płci są wspólnym mianownikiem wszystkich tych propozycji. Globalnego podejmowania decyzji nie da się zreformować bez poszanowania wszystkich praw człowieka i różnorodności kulturowej, zapewniając uczestnictwo i przywództwo kobiet
i dziewcząt. Domagamy się usunięcia historycznych barier – prawnych, społecznych
i ekonomicznych, które ograniczają kobietom dostęp do władzy.
Instytucje stworzone przez budowniczych pokoju lat 40. pomogły zapobiec III wojnie światowej i umożliwiły wielu krajom przejście od kolonializmu do niepodległości. Dziś jednak świat wygląda zupełnie inaczej.
Szczyt Przyszłości jest szansą na stworzenie skuteczniejszych i dostępnych dla wszystkich instytucji oraz narzędzi globalnej współpracy, dostosowanych do wyzwań XXI wieku i realiów wielobiegunowego świata.
Wzywam światowych przywódców do wykorzystania tej szansy.
***