Szczególnym obszarem zainteresowań NZ w ramach problematyki społeczno - gospodarczej są prawa człowieka. Na początku istnienia NZ przyjęły Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Dokument ten wyznaczył kierunek rozwoju praw człowieka. Jednak i w tej materii, w okresie zimnej wojny, działalność prawotwórcza NZ napotykała trudności, ze względu na zróżnicowane stanowiska przeciwstawnych ideologicznie bloków.
Wobec masowych naruszeń praw człowieka w trakcie wojen domowych, jakie nastąpiły wraz z upadkiem żelaznej kurtyny, NZ zdecydowane były reagować (przypadek b. Jugosławii). Postawiło to jednak przed nimi sprawę interwencji humanitarnej, na którą część członków NZ nie chce się zgodzić. Postrzegają je jako narzędzie służące jednym państwom do realizacji swoich interesów poprzez wywieranie nacisku na sprawy wewnętrzne innych państw. Kolejnym problemem było zadośćuczynienie i ukaranie winnych masowych mordów. Zdecydowano, iż sądy powoływane ad hoc, w zależności od sytuacji, jak Międzynarodowy Trybunał Karny ds. Rwandy nie są wystarczającym rozwiązaniem. Stąd dążenie NZ do powołania Międzynarodowego Trybunału Karnego. Jego statut został przyjęty w 1998 roku, a sam Trybunał rozpoczął swoją działalność 1 lipca 2002 roku.