Reforma ONZ


Powrót

Narody Zjednoczone a społeczeństwo

Narody Zjednoczone są międzyrządową organizacją, w której decyzje podejmowane są przez rządy państw członkowskich. Z drugiej strony Narody Zjednoczone funkcjonują w międzynarodowym środowisku, gdzie wpływy pozapaństwowych podmiotów, takich jak organizacje społeczne, grupy interesu, organizacje wolontariackie, fundacje, prywatne firmy, uniwersytety, jednostki, są coraz silniejsze. Dlatego by Organizacja mogła spełniać swoje funkcje niezbędna jest współpraca z tymi podmiotami, zapewnienie koordynacji ich działań w skali globalnej przy jednoczesnym upowszechnianiu idei i wartości NZ.

Toteż w ostatniej dekadzie Narody Zjednoczone podjęły współpracę z różnymi podmiotami pozarządowymi. Rozwijał się udział organizacji pozarządowych w międzyrządowym procesie podejmowania decyzji. Obecnie szereg rządów włącza przedstawicieli tych organizacji do swoich delegacji na sesje Zgromadzenia Ogólnego NZ. Pozarządowi przedstawiciele i eksperci coraz częściej biorą udział w spotkaniach przygotowawczych na konferencje.

Dzięki powiązaniom z grupami społecznymi NZ mogły poszerzyć zakres swojej działalności. Przykładem jest kampania Jubileuszowa 2000, której efektem był plan złagodzenia obciążeń finansowych krajów biednych związanych z ich zadłużeniem. Organizacje społeczne były zaangażowane w upowszechnianie norm praw człowieka i ustanowienie Międzynarodowego Trybunału Karnego.

Innym przykładem jest inicjatywa Sekretarza Global Compact, angażująca przedsiębiorstwa z całego świata. Od 1990 roku zaobserwowano zmianę proporcji przepływów finansowych rządowych i sektora prywatnego z państw rozwiniętych do rozwijających się. W latach 1981-90 rządowe przepływy finansowe średnio stanowiły 60% ogółem, a prywatne 40%, ale już w latach 1991-95 inwestycje sektora prywatnego wzrosły do 80%, a rządowe spadły do 20% ogółem. W związku z tym, że rozwój kształtowany jest w głównej mierze przez sektor prywatny, Sekretarz Generalny podjął kroki by wielkość handlu i inwestycji sektora prywatnego przełożyła się na jakość działań firm. W programie Global Comapct, zaproponował by w biznesie rozwijane były zasady Narodów Zjednoczonych w obszarze praw człowieka, standardów pracy i ochrony środowiska. Przedsiębiorstwa korzystające z dobrodziejstw globalizacji powinny przyjąć na siebie większą odpowiedzialność. Program ten uruchomiono w 2000 roku, i od tamtego czasu liczba uczestniczących w nim firm wzrosła do 300.

Obecnie trudno sobie wyobrazić by NZ mogły osiągnąć to co dotychczas bez udziału społeczeństwa. Dlatego jednym z celów przedstawionych przez Sekretarza Generalnego jest rozwijanie partnerstwa z organizacjami społecznymi i biznesem.

Z drugiej strony intensywna współpraca oznacza również pojawienie się pewnych napięć i problemów. NZ nie są w stanie zapewnić uczestnictwa wszystkim chętnym organizacjom w konferencjach NZ. Istnieje też nierównowaga w udziale organizacji z krajów rozwiniętych i rozwijających się. Postanowiono więc stworzyć grupę, która dokonałaby analizy charakteru relacji Narody Zjednoczone - społeczeństwo i sporządziła odpowiednie zalecenia.

Natomiast w zakresie kontaktów z biznesem zostanie utworzone Biuro Współpracy Partnerskiej [Partnership Office], do którego zostaną włączone Biuro Global Comapact [Global Comapact Office] oraz Fundusz Narodów Zjednoczonych ds. Międzynarodowej Współpracy Partnerskiej [United Nations Fund for International Partnerships].

Dokument opracowany przez Ośrodek Informacji ONZ, wrzesień 2002 r.
Dokument opracowany przez Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie, maj 2006 r. W3C  WAI - AA