Najnowszy raport Funduszu Ludnościowego NZ (UNFPA) z serii „Sytuacja ludności świata” koncentruje się na samostanowieniu o własnym ciele. Podkreśla, że każda osoba powinna samodzielnie decydować o własnym ciele i nikt nie powinien za nią tego robić. Decyzje dotyczące własnego ciała nie mogą spotykać się z przemocą.
Raport donosi:
- Każdego roku 12 mln dziewczynek na całym świecie jest zmuszanych do małżeństwa.
- Każdego roku co najmniej 4 mln dziewczynek doświadcza okaleczania żeńskich narządów płciowych.
- Co roku dochodzi do 5 tys. zabójstw honorowych.
- Tylko 55% dziewcząt i kobiet może samodzielnie decydować o własnym ciele.
- Około 56% krajów wspiera edukację seksualną.
A przecież samostanowienie o własnym ciele
- to prawo człowieka,
- to prawo do powiedzenia ‘nie’’,
- jest konieczne do osiągnięcia równości płci.
Raport obala 7 mitów:
Mit 1. Autonomia cielesna jest koncepcją zrodzoną w państwach zachodnich.
Autonomia cielesna, czyli samostanowienie o własnym ciele oznacza prawo do podejmowana decyzji dotyczących swojego życia i przyszłości. Wiąże się z prawem do dokonywania świadomych wyborów, opartych na wiedzy.
Mit 2. Prawo do autonomii cielesnej nie istnieje
Autonomia cielesna jest nie tylko prawem człowieka, ale stanowi także fundament dla pozostałych praw człowieka. Jest ona zawarta, bezpośrednio lub pośrednio, w wielu porozumieniach dotyczących praw.
Mit 3. Autonomia cielesna to radykalny indywidualizm; podważa podejmowanie decyzji przez grupę osób.
Grupowe podejmowanie decyzji to powszechne zjawisko w różnych kulturach i społecznościach. Metoda ta jest także stosowane w pracach rządów państw. Jednak takie zespołowe decyzje nie mogą ograniczać praw jednostek. Ograniczenie prawa do samostanowienia może skutkować przemocą, brakiem informacji na temat seksualności człowieka i zdrowia reprodukcyjnego oraz niedostatecznym dostępem do usług zdrowotnych.
Mit 4. Samostanowienie o własnym ciele podważa autonomię innych osób.
Autonomia cielesna nie ogranicza praw i autonomię innych, ani dostępu do usług zdrowotnych. Pojedyncze jednostki mają prawo do dokonywania własnych wyborów dotyczących życia seksualnego i ciąży. Nie mogą natomiast narzucać swoich decyzji innym i ograniczać ich wybór.
Nikt nie ma prawa do łamania praw, ograniczania autonomii i integralności cielesnej drugiej osoby.
Mit 5. Niektórym grupom ludzi nie przysługuje autonomia cielesna.
Prawa człowieka przysługują wszystkim ludziom. Dotyczy to także autonomii cielesnej.
Przez wieki niektórym grupom wrażliwym odmawiano prawa do samostanowienia o własnym ciele. Dotyczy to przede wszystkim kobiet, dziewcząt i młodych ludzi, a także grup mniejszościowych czy osób z niepełnosprawnością.
Mit 6. Autonomia cielesna podważa tradycyjne i religijne wartości.
Samostanowienia o własnym ciele to nie tylko wybory dotyczące sfery seksualnej, ciąży i planowania rodziny. To zdolność do stanowienia o sobie, marzenia i kształtowanie potencjału jednostki. Większość tradycyjnych kultur i wyznań pozostawia jednostkom przestrzeń pozwalająca na kierowanie się własnym sumieniem w takich kwestiach jak ochrona swojego zdrowia, założenie rodziny czy planowanie przyszłości. Wpływ na podejmowane decyzje w tych sprawach często mają przywódcy religijni i kulturowe obyczaje.
Mit 7. Autonomia cielesna dotyczy tylko kobiet.
Kwestie dotyczące dobrobytu połowy populacji świata nie mogą być po prostu traktowane jako "sprawa kobiet". Ponadto, samostanowienie o własnym ciele nie dotyczy tylko kobiet i dziewcząt, ale także mężczyzn i chłopców, osób o różnych orientacjach seksualnych i tożsamości płciowej. Prawo do autonomii cielesnej przysługuje każdej osobie bez względu na rasę, wyznanie, narodowość i status niepełnosprawności. Również żadna osoba bez względu na płeć nie może być zmuszana do określonego zachowania, które często uniemożliwia jej dokonanie własnego wyboru. Wywierane naciski często kończą się przymusem, groźbami, a nawet gwałtem.
Zobacz:
State of World Population 2021 “My Body is My Own - Claiming the right to autonomy and self-determination”
Bodily autonomy: Busting 7 myths that undermine individual rights and freedoms