Międzynarodowy Trybunał Karny - Cele
|
Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) będzie organem stałym i nie będzie podlegać żadnym ograniczeniom czasowym i terytorialnym. Stały trybunał, powołany dla osądzenia osób odpowiedzialnych za najbardziej odrażające zbrodnie, okrucieństwa i masowe mordy na świecie, będzie bardziej skuteczny i wydajny niż dotychczasowe trybunały doraźne. MTK będzie w stanie szybko podejmować decyzje i prawdopodobnie przyczyni się od ograniczenia stopnia nasilenia lub czasu trwania konfliktów. Samo istnienie MTK będzie w znacznie większym stopniu stanowić przestrogę dla potencjalnych sprawców zbrodni niż dotychczasowe organy tego typu. MTK będzie również motywował państwa do badania i ścigania jawnych zbrodni popełnionych na ich terytorium lub przez ich obywateli, ponieważ w przeciwnym razie tropieniem winnych zajmie się sam Trybunał. Jako organ niezależny, MTK może sądzić zbrodnie podlegające jego jurysdykcji bez specjalnego upoważnienia od Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych. Cele· Dążenie do pokoju i ochrony praw człowieka · Zagwarantowanie powszechnej sprawiedliwości · Położenie kresu bezkarności · Przyczynianie się do rozwiązywania konfliktów · Uniknięcie wad trybunałów doraźnych · Przejęcie sprawy, kiedy krajowe organy wymiary sprawiedliwości nie chcą lub nie są w stanie podjąć odpowiednich działań · Przestroga dla potencjalnych zbrodniarzy wojennych Dążenie do pokoju i ochrony praw człowieka Jednym z nadrzędnych celów Narodów Zjednoczonych jest dbałość o powszechne poszanowanie praw człowieka i fundamentalnych wolności, jakie przysługują każdemu człowiekowi na świecie. Z tego względu jedną z najważniejszych kwestii jest dla Narodów Zjednoczonych walka z bezkarnością i dążenie do przywrócenia pokoju, sprawiedliwości i praw człowieka na terenach ogarniętych konfliktami. Utworzenie stałego Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) jest postrzegane jako zdecydowany krok na drodze do osiągnięcia tych celów. Zagwarantowanie powszechnej sprawiedliwościMiędzynarodowy trybunał karny był dotąd brakującym ogniwem w międzynarodowym systemie prawnym. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w Hadze prowadzi postępowania dotyczące wyłącznie państw. Brak mechanizmu wymierzania sprawiedliwości osobom fizycznym powodował, że wiele aktów ludobójstwa i jawnych naruszeń praw człowieka uchodziło sprawcom bezkarnie. W ciągu ostatnich 50 lat miało miejsce wiele przypadków zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych, za które nikt nie został pociągnięty do odpowiedzialności. Położenie kresu bezkarnościW swoim końcowym orzeczeniu Trybunał Norymberski stwierdził, że "zbrodnie przeciwko międzynarodowemu prawu popełniają ludzie, a nie abstrakcyjne jednostki i tylko karanie osób winnych tych zbrodni daje możliwość egzekwowania postanowień tego prawa". W następstwie tego orzeczenia zasada karnej odpowiedzialności osób, które dokonują tych aktów, stała się kamieniem węgielnym międzynarodowego prawa karnego. Przyczynianie się do rozwiązywania konfliktów"Nie może być pokoju bez sprawiedliwości, ani sprawiedliwości bez prawa, ani rozsądnego prawa bez Sądu, który decyduje o granicach sprawiedliwości i prawa w danych okolicznościach". W sytuacjach, gdy do głosu dochodzą waśnie etniczne, przemoc rodzi przemoc; jedna zbrodnia pociąga za sobą następną. Gwarancja, że przynajmniej niektórzy sprawcy zbrodni wojennych lub ludobójstwa mogą stanąć przed wymiarem sprawiedliwości, staje się przestrogą dla potencjalnych sprawców i zwiększa szanse na zakończenie konfliktu. Aby przyśpieszyć zakończenie konfliktów i zapobiec ich powtórzeniu się, w bieżącej dekadzie utworzono dwa doraźne międzynarodowe trybunały karne - dla byłej Jugosławii i dla Ruandy. Uniknięcie wad trybunałów doraźnychPowołanie trybunału doraźnego natychmiast rodzi pytania na temat "wybiórczej sprawiedliwości". Dlaczego nie utworzono trybunału, który zajmowałby się zbrodniami wojennymi popełnionymi na "polach śmierci" w Kambodży? Stały trybunał może działać w bardziej konsekwentny sposób. Mówi się często o "przeciążeniu" trybunałów doraźnych. Zwłoka, jaka nieuchronnie wiąże się z powoływaniem doraźnego trybunału, może spowodować, że koronne dowody zostaną zniszczone, sprawcy uciekną lub znajdą kryjówkę, a świadkowie zmienią miejsce pobytu lub ulęgną zastraszeniu. Czynności dochodzeniowe mogą stać się niezwykle drogie, a ogromne wydatki doraźnego trybunału mogą osłabić polityczną wolę potrzebną do nadania mu stosownych upoważnień. Trybunały doraźne podlegają ograniczeniom czasowym i terytorialnym. W zeszłym roku zamordowano tysiące uchodźców, którzy uciekli przed konfliktem etnicznym w Ruandzie, ale stosowny trybunał posiada mandat, który obejmuje tylko wydarzenia z 1994 roku. Trybunał nie może więc ścigać zbrodni popełnionych w późniejszym czasie. Przejęcie sprawy, kiedy krajowe organy wymiary sprawiedliwości nie chcą lub nie są w stanie podjąć odpowiednich działańWszystkie narody wyznają zasadę, że przestępcy powinni być w normalnych okolicznościach sądzeni przez sądy krajowe. Zdarzają się jednak dość często konflikty wewnętrzne lub międzynarodowe, podczas których krajowe organy sądownicze nie chcą lub nie są w stanie odpowiednio zareagować. Dzieje się tak zazwyczaj z dwóch powodów. Rząd może nie wykazywać politycznej woli potrzebnej do osądzenia własnych obywateli, a nawet wysokich rangą urzędników państwowych - tak było w byłej Jugosławii. Drugi powód to rozpad krajowego system sądownictwa - tak było w Ruandzie. Przestroga dla potencjalnych zbrodniarzy wojennychSkuteczna przestroga to jeden z głównych celów, jakie przyświecają ludziom pracującym nad utworzeniem międzynarodowego trybunału karnego. Ludzie ci mają nadzieję, że kiedy stanie się jasne, iż międzynarodowa społeczność nie będzie już więcej tolerować przerażających zbrodni, pociągając do odpowiedzialności i wymierzając stosowną karę ich sprawcom - od głów państw i dowódców wojskowych po szeregowych żołnierzy i członków paramilitarnych organizacji, osoby, które nawoływałyby do ludobójstwa, rozpętania czystek etnicznych, mordowania, gwałcenia lub znęcania się nad ludnością cywilna wziętą do niewoli w wyniku zbrojnego konfliktu lub do barbarzyńskich eksperymentów na dzieciach, nie znajdą żadnych sojuszników. |