MIĘDZYNARODOWY ORGAN KONTROLI ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH WZYWA DO SUROWEJ KONTROLI SPRZEDAŻY CHEMIKALIÓW W CELU WALKI Z PLAGĄ NARKOTYKÓW SYNTETYCZNYCH
Międzynarodowy Organ Kontroli Środków Odurzających (INCB) w swoim Raporcie za rok 2003 opublikowanym dzisiaj (3 marca 2004 r.) wzywa wszystkie rządy pragnące połączyć swe siły w walce z problemem nadużywania substancji amfetamino-pochodnych (ATS) do przystąpienia do projektu "Pryzmat" - ogólnoświatowej akcji zapobiegania rozpowszechniania chemicznych surowców (prekursorów) niezbędnych do wytwarzania środków amfetamino-pochodnych.
"Pryzmat" umożliwia rządom rozwiązywanie problemów związanych ze stymulatorami amfetamino-pochodnymi. Projekt zakłada dwustopniowe działanie: zapobieganie nielegalnej produkcji środków odurzających poprzez odcinanie handlarzom dostępu do surowców chemicznych, oraz lokalizowanie i likwidowanie istniejących już laboratoriów przy wykorzystaniu zróżnicowanych metod egzekwowania prawa, takich jak kontrola dostaw.
W styczniu 2003 roku w ramach projektu "Pryzmat" rozpoczęto działania regionalne. Przedsięwzięto procedury śledcze mające na celu przechwycenie surowców do produkcji ecstasy i amfetaminy w Europie, zaś na obu kontynentach amerykańskich substancji do wytwarzania metamfetaminy. Procedury umożliwiają również wyśledzenie źródeł pochodzenia substancji i ukarania osób odpowiedzialnych za ich przechwytywanie.
Działania te wspomagają istniejące programy śledcze, wprowadzone przez INBC dziesięć lat temu w celu zapobieżenia przechwytywaniu prekursorów do produkcji metamfetaminy z legalnego obrotu międzynarodowego. Obecnie rezultatem tych programów jest niemożność uzyskania surowców przez handlarzy. Odkryto jednak, że do ekstrakcji substancji składowych w coraz większym stopniu wykorzystują oni oficjalne farmaceutyki, na przykład lekarstwa przeciwko przeziębieniu.
W odniesieniu do rozwoju metod nielegalnych produkcji narkotyków syntetycznych, Projekt "Pryzmat" proponuje rządom mechanizmy monitorowania i śledzenia przepływu preparatów farmaceutycznych w handlu międzynarodowym. Mają one na celu uzyskanie pewności, że farmaceutyki nie są wykorzystywane do nielegalnej produkcji.
INCB rozszerzyło również swoją sieć kontroli na maszyny tabletkujące, stosowane do produkcji syntetycznych środków odurzających. Handlarze narkotyków, prócz surowców chemicznych, potrzebują również specjalistycznych materiałów i sprzętu. Jako że ecstasy jest zazwyczaj sprzedawana w postaci tabletek, a nielegalnie wytwarzane tabletki metamfetaminy są powszechnie dostępne w Azji Południowo-Wschodniej, działania operacyjne skupiają się również na stworzeniu mechanizmów prawnych do przejmowania maszyn tabletkujących. Następuje to podczas niszczenia nielegalnych laboratoriów. Celem tych działań jest odszukanie źródła pochodzenia maszyn, aby zapobiec dalszemu ich rozprowadzaniu.
Ponieważ handlarze narkotyków coraz częściej wykorzystują Internet w celu uzyskiwania potrzebnych surowców chemicznych, materiałów i sprzętu, stworzono Grupę Wsparcia Informatycznego (Information Technology Support Group), będącą ciałem doradczym przy Grupie Zadaniowej Projektu "Pryzmat". Przewiduje się, że zdecydowane działania na tym polu podjęte zostaną w 2004 roku.
Narkotyki syntetyczne, takie jak amfetamina, metamfetamina i ecstasy (MDMA), wytwarzane są w nielegalnych laboratoriach z tzw. prekursorów. Produkcja narkotyków syntetycznych bez prekursorów jest niemożliwa. Handlarze narkotyków pozyskują prekursory z legalnych źródeł, a następnie przemycają je do nielegalnych laboratoriów. Podczas gdy ecstasy produkowana jest głównie w Europie Zachodniej, to nielegalne wytwarzanie metamfetaminy jest nadal prowadzone na dużą skalę w Azji Południowo-Wschodniej i Ameryce Północnej.
"Dostawy kontrolowane" oznaczają technikę umożliwiania przepływu nielegalnych lub podejrzanych ładunków ze środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi lub prekursorami z terytorium, przez terytorium, lub na terytorium, jednego lub więcej krajów, za wiedzą i pod kontrolą ich władz, w celu zidentyfikowania osób uwikłanych w działalność przestępczą.
W czerwcu 2002 roku, we współpracy z Komisją Europejską i Rządem Stanów Zjednoczonych, INCB zwołało w Waszyngtonie zebranie międzynarodowe z przedstawicielami 38 krajów, na którym omawiano problem surowców substancji amfetamino-pochodnych. Wynikiem tego spotkania był projekt "Pryzmat", międzynarodowa inicjatywa skoncentrowana na pięciu głównych prekursorach stymulantów (efedrynie i pseudoefedrynie do wyrobu metamfetaminy, 1-fenylo-2-propanonu (P-2-P) do wyrobu amfetaminy, l-(3,4-metylenodioksyfenylo) -2-propanonu i safrolu do wyrobu ecstasy), na sprzęcie wykorzystywanym do nielegalnego wyrobu oraz na wykorzystaniu przez przestępców Internetu do przechwytywania substancji chemicznych i sprzętu.