Opublikowany w lutym 2004 roku regionalny Raport Programu NZ ds. Rozwoju (UNDP) “Zwalczanie epidemii” (Reversing the Epidemic) po raz pierwszy przedstawia pełny obraz rozwoju epidemii HIV/AIDS w 28 państwach Europy Wschodniej i Południowo-wschodniej, krajów bałtyckich i Wspólnoty Niepodległych Państw.
Europa Wschodnia i Wspólnota Niepodległych Państw mają jeden z najwyższych przyrostów zakażeń HIV/AIDS na świecie. Brak świadomości społeczeństwa, ostracyzm wobec zakażonych oraz niewłaściwe podejście prawnopolityczne zwiększają prawdopodobieństwo powszechnej epidemii. Właściwe działania podjęte przez niektóre państwa Europy Środkowej i Południowo-wschodniej, takie jak Polska, Czechy i Słowacja, odniosły znaczne sukcesy w powstrzymywaniu i ograniczaniu rozprzestrzeniania się epidemii.
Raport „Zwalczanie epidemii” omawia problematykę HIV/AIDS, opisuje grupy wysokiego ryzyka i zachowania wpływające na zwiększenie podatności na zakażenie. Wskazuje na znaczenie praw człowieka w ograniczaniu epidemii oraz omawia dostępne rozwiązania prawnopolityczne, mające na celu powstrzymanie rozprzestrzeniania się epidemii. Raport wzywa do zalegalizowania stosowania narkotyków dożylnych, przeprowadzenia wszechstronnej reformy więziennictwa oraz do włączenia marginalizowanych grup społecznych do procesu prawodawczego.