W tym roku Organizacja Narodów Zjednoczonych po raz pierwszy przyzna Nagrodę im. Nelsona Rolihlahli Mandeli. Otrzymają ją dwie osoby - kobieta i mężczyzna - pochodzące z różnych regionów geograficznych. Tegorocznymi laureatami są Helena Ndume z Namibii oraz Jorge Fernando Branco Sampaio z Portugalii.
Helena Ndume jest okulistką, która zajmuje się leczeniem chorób oka w Namibii i innych krajach rozwijających się. Żyła na emigracji w Zambii, Gambii i Angoli, po czym rozpoczęła studia medyczne w Niemczech. Część studiów spędziła w Indiach, gdzie po raz pierwszy uczestniczyła w leczeniu chorób oka niosąc pomoc potrzebującym.
Jako wolontariuszka zorganizowała w Namibii sieć punktów medycznych, w których lekarze z całego świata leczą ludzi cierpiących na choroby oczu. Odniesiony sukces zachęcił ja do założenia podobnych ośrodków w sąsiadującej Angoli. Doktor Ndume pomogła w sumie ponad 30 tysiącom osobom, przeprowadzając bezpłatne operacje oczu, lecząc kataraktę i krótkowzroczność oraz zapobiegając ślepocie.
Jorge Sampaio będąc jeszcze studentem został liderem walki o przywrócenie demokracji w Portugalii. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych zwalczał dyktaturę, bronił przed sądem więźniów politycznych i ofiary represji państwowych. Pełniąc ważne funkcję państwowe, mi.in. burmistrza Lizbony i prezydenta Portugalii, Sampaio żywo interesował się wyzwaniami stojącymi przed międzynarodową społecznością, takimi jak HIV/AIDS, walka z narkotykami, ochrona praw człowieka i praw dziecka. W latach 1979 – 1984 był członkiem Europejskiej Komisji Praw Człowieka Rady Europy. Obecnie silnie wspiera integrację europejską i jej rozszerzenie Unii Europejskiej na wszystkie demokratyczne państwa europejskie, a także na Turcję. Podkreśla wagę angażowania ludzi, a zwłaszcza młodzieży w publiczne debaty dotyczące kwestii europejskich.
Jorge Sampaio pełnił również ważne funkcje w Organizacji Narodów Zjednoczonych, gdzie zajmował się kwestią ograniczenia występowania gruźlicy, rozpoczął dialog na rzecz zwalczania nienawiści i przemocy oraz promocji różnorodności kulturowej. Obecnie zajmuje się sprawą rozwiązania problemu narkotykowego na świecie i reformą polityk antynarkotykowych. Zainicjował platformę na rzecz syryjskich studentów, która ma ułatwić Syryjczykom uczenie się na wyższych uczelniach.
Pierwszych laureatów nagrody w 2015 r. wyłonił Komitet w składzie: Przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego ONZ (pełniącego funkcję przewodniczącego Komisji), reprezentant Stałego Przedstawicielstwa Republiki Południowej Afryki przy ONZ oraz Stałe Przedstawicielstwa Algierii, Arabii Saudyjskiej, Łotwy, Meksyku, oraz Szwecji. Ceremonia wręczenia nagród odbędzie się 24 lipca 2015 roku w siedzibie ONZ w Nowym Jorku podczas tegorocznych obchodów Międzynarodowego Dnia Nelsona Mandeli.
Zobacz: 2015 Laureates
http://www.un.org/en/events/mandeladay/laureates.shtml