Razem możemy uratować całe pokolenie ludzi w Rogu Afryki i pomóc zabezpieczyć ich przyszłość.
Toczymy walkę z głodem – najcięższą od kilku dekad.”
Zaangażowanie społeczności międzynarodowej
Kryzys w Rogu Afryki pozostaje jednym z najbardziej palących problemów i głównym priorytetem dla Organizacji Narodów Zjednoczonych. Głód w Dżibuti, Etiopii, Kenii i Somalii dotknął już ponad 13 milionów ludzi. Z powodu głodu zmarły już dziesiątki tysięcy ludzi – połowa z nich to dzieci poniżej piątego roku życia. 750 tysięcy kobiet, mężczyzn i dzieci pozostaje poważnie zagrożonych śmiercią na skutek głodu. 4 miliony ludzi potrzebuje natychmiastowej pomocy. Ponad 320 tysięcy dzieci w Rogu Afryki jest niedożywionych.
W Somalii, kraju najbardziej dotkniętym kryzysem, z powodu głodu cierpią 4 miliony ludzi, w tym 1,800 tysięcy wymaga natychmiastowej pomocy humanitarnej a 830 tysięcy ludzi pozostaje chronicznie niedożywionych.
Według Biura Koordynacji Pomocy Humanitarnej (Office for the Coordination of Humanitarian Affairs – OCHA) w ciągu ostatnich kilku tygodni organizacjom pomocowym w Somalii udało się zwiększyć skalę swoich działań, pomimo niebezpiecznych warunków i ograniczonego dostępu do niektórych części kraju. Od czasu ogłoszenia klęski głodu w lipcu 2011 roku około 2 miliony ludzi otrzymało pomoc żywnościową i humanitarną.
OCHA przewiduje, że deszcze występujące w październiku mogą przyczynić się do nasilenia zachorowań na choroby przenoszone przez wodę, takie jak cholera. Mieszkańcy Rogu Afryki są już obecnie wycieńczeni przez głód i trwające konflikty zbrojne.
Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci (UNICEF) i Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organisation – WHO) wraz z innymi organizacjami pomocowymi robią wszystko, co w ich mocy, by ochronić ponad 2,5 miliona ludzi przed wybuchem malarii w Somalii. Od lipca 2011 r. w Somalii rozdano 79 tysięcy siatek przeciw owadom. Obecnie trwa akcja dostarczenia ponad 280 tysięcy moskitier do domostw w regionach dotkniętych suszą.
W ciągu ostatnich trzech miesięcy UNICEF dostarczył 10 tysięcy ton artykułów ratujących życie ludzi w Rogu Afryki i zapewnił opiekę medyczną dla 108 tysięcy poważnie niedożywionych dzieci przebywających w terapeutycznych ośrodkach żywieniowych. Około 1,2 milionów dzieci zostało objętych szczepieniem przeciwko odrze, a około 2,2 milionom ludzi dostarczono wodę pitną. 48 tysiącom dzieci udostępniono przyjazne miejsca do zabaw.
W środkowej i południowej Somalii, gdzie dostęp do organizacji pomocowych pozostaje ograniczony, pracownikom UNICEF’u udało się dotrzeć do 350 tysięcy ludzi z pomocą żywnościową. 30 tysiącom rodzin będących w drodze do obozów dla uchodźców w Kenii i Etiopii dostarczono gorące posiłki.
Według Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (Office of the United Nations High Commissioner for Refugees - UNHCR) z powodu przygranicznych działań militarnych, obfitych opadów deszczu i nieprzejezdnych dróg, zmniejszyła się liczba osób przybywających do obozów dla uchodźców w Dadaab we wschodniej Kenii. Dadaab pozostaje największym na świecie kompleksem dla uchodźców, skupiającym obozy dla 463 tysięcy osób. Tylko w tym roku do Dadaab przybyło ponad 190 tysięcy ludzi uciekających przed konfliktami zbrojnymi i głodem w Somalii.
Organizacja Narodów Zjednoczonych wraz z ponad 30 organizacjami pomocowymi prowadzi działania w trzech obozach znajdujących się w kompleksie Dadaab: Ifo, Dagahaley i Hagadera oraz w nowych obozach: Ifo II i Kambioos. Nowym przybyszom World Food Programme i UNHCR dostarczają ratujące życie racje żywnościowe i artykuły. Uchodźcy mają możliwość otrzymania pomocy medycznej w trzech obozach: Ifo, Dagahaley i Hagadera. Obecnie UNHCR prowadzi rozmowy z władzami Kenii w sprawie zatrudnienia większej liczby policjantów w obozach w celu poprawy bezpieczeństwa dla uchodźców i pracowników pomocowych.
W październiku 2011 r. UNHCR oświadczyło, że pogarszająca się sytuacja humanitarna w tym roku zmusiła 318 tysięcy Somalijczyków do opuszczenia swojego kraju. Większość z nich szukała schronienia i pomocy w sąsiadującej Kenii i Etiopii. Od stycznia 2011 r. około 20 tysięcy uchodźców somalijskich z powodu suszy, głodu, konfliktów zbrojnych i przymusowego werbunku uciekło do Jemenu. Obecnie w kraju tym przebywa 196 tysięcy somalijskich uchodźców.
Międzynarodowa Organizacja do Spraw Migracji (International Organization for Migration – IOM) w północno-wschodniej Kenii zajmuje się udzielaniem pomocy dla 40 tysięcy osób, które zajmują się pasterstwem – są to głównie kobiety. Wraz z kenijskim Ministerstwem Zdrowia Publicznego, IOM przeprowadza akcję szczepień ochronnych wśród Somalijczyków, którzy dotarli do punktu granicznego w Liboi oraz postawił 7,000 namiotów w obozie dla uchodźców Ifo II.
Kilka miesięcy temu Sekretarz Generalny ONZ, Ban Ki-moon powiedział: „Tak długo jak będzie trwał konflikt w Somalii, ONZ i inne organizacje nie będą mogły skutecznie walczyć z głodem. Coraz więcej dzieci będzie głodnych, coraz więcej ludzi niepotrzebnie umrze.”
Wlewając kroplę optymizmu Specjalny Przedstawiciel Sekretarza-Generalnego ONZ ds. Somalii, Augustine Mahiga powiedział, że wraz z przyjęciem w ubiegłym miesiącu ‘mapy drogowej’ dokonał się wielki postęp w procesie pokojowym. Dokument określa zadania, jakie należy wykonać przed zakończeniem procesu przejściowego w sierpniu 2012 r. Mówiąc o wystosowanym przez ONZ wezwaniu wszystkich wciąż walczących rebeliantów do złożenia broni i przyłączenia się do procesu pokojowego, Mahiga złożył obietnicę, że cały świat i społeczność międzynarodowa stanie z krajem ‘ramię w ramię’.
Kryzys humanitarny
W rejonie Rogu Afryki panuje obecnie najgorszy na świecie kryzys humanitarny. To skutek największej od 60 lat suszy, która w Somalii, Kenii, Etiopii oraz Dżibuti spowodowała klęskę głodu.
Ponad 13 milionów ludzi żyjących w Rogu Afryki potrzebuje natychmiastowej pomocy humanitarnej: żywności i wody oraz pomocy medycznej i sanitarnej. Kryzys humanitarny spowodował śmierć dziesiątek tysięcy ludzi. Połowa ofiar to dzieci poniżej 5 roku życia. W stanie bezpośredniego zagrożenia głodem znajduje się 750 tysięcy kobiet, dzieci i mężczyzn żyjących w tym regionie.
Somalia stanowi epicentrum kryzysu humanitarnego. Jego skutki są najbardziej odczuwalne właśnie w tym kraju, gdzie pomocy humanitarnej potrzebują 4 miliony ludzi. W 2011 r. ONZ ogłosiła w sześciu południowych regionach Somalii stan klęski głodu. Żyje tam 75% najbardziej poszkodowanych.
25 sierpnia 2011 roku w stolicy Etiopii, Addis Abebie, odbyła się międzynarodowa konferencja donatorów, zorganizowana przez Unię Afrykańską. Podjęto wspólne zobowiązanie, by na pomoc ludziom dotkniętym głodem i suszą przeznaczyć 350 milionów dolarów, przede wszystkim z Afrykańskiego Banku Rozwoju (ADB, African Development Bank).
W spotkaniu uczestniczyła Asha-Rose Migiro, zastępca Sekretarza Generalnego ONZ, która ostrzegła, że kryzys humanitarny stanowi zagrożenie dla przyszłości całego pokolenia państw Rogu Afryki. „Wspólnoty afrykańskie rozpadają się. Matki i ojcowie opłakują śmierć swoich synów i córek. Całe pokolenie sierot, pozbawionych wsparcia swoich rodzin, szuka odpowiedzi na nurtujące ich pytania. Będzie ono dźwigać piętno głodu przez całe swoje życie. Na niektórych obszarach śmiertelność osiągnęła poziom 13 zgonów na 10 tysięcy dzieci.” – powiedziała Asha-Rose Migiro.
Zwracając się do przedstawicieli rządów, organizacji pozarządowych i sektora prywatnego Asha-Rose Migoro zaznaczyła, że aby walczyć ze skutkami kryzysu potrzebna jest współpraca wszystkich grup. „Prosimy was o popieranie międzynarodowych działań i dokonywanie wpłat na fundusze dla najbardziej potrzebujących. Razem określmy potrzeby i sposób, w jaki należy wykorzystać środki”. Zwróciła uwagę, że na obszarach Somalii, do których z powodu braku bezpieczeństwa nie mogą dotrzeć ONZ i zachodnie organizacje, pomoc humanitarna jest udzielana przez organizacje muzułmańskie.
24 września 2011 roku Sekretarz Generalny ONZ, Ban Ki-moon, zwołał w Nowym Jorku szczyt poświęcony udzielaniu pomocy krajom dotkniętym przez klęskę głodu. W spotkaniu uczestniczyli przywódcy i przedstawiciele ponad 60 państw, którzy zobowiązali się przeznaczyć na pomoc humanitarną 218 milionów dolarów.
Szacuje się, że na pomoc humanitarną dla Rogu Afryki należy przeznaczyć 2,4 miliarda dolarów. Na dzień 6 października 2011 r. nadal brakowało 630 milionów dolarów, by osiągnąć ten cel.
Sekretarz Generalny ONZ nieustanie wzywa do zwiększenia międzynarodowego wysiłku, aby zapewnić natychmiastową pomoc humanitarną w regionach dotkniętych kryzysem.
W latach 2010 i 2011 w Rogu Afryki wystąpiły dwie wyjątkowo suche pory deszczowe. Na wielu obszarach rolniczych i pasterskich zanotowano najmniejszą ilość opadów od 1951 roku. W regionie panuje największa od 60 lat susza. Jej skutki są potęgowane przez wysokie ceny zbóż, wzrost śmiertelności zwierząt, toczące się konflikty oraz ograniczony dostęp organizacji pomocowych do niektórych obszarów objętych kryzysem.
Róg Afryki w liczbach
- 13.3 miliona mieszkańców Dżibuti, Kenii, Somalii i Etiopii potrzebuje natychmiastowej pomocy humanitarnej.
- ONZ ogłosiła klęskę głodu w sześciu południowych i centralnych regionach Somalii. Uchodźcy z Somalii nieustannie poszukują schronienia w krajach sąsiadujących, zwłaszcza w Kenii i Etiopii.
- Światowy Program Żywnościowy (World Food Programme - WFP) udziela obecnie pomocy żywieniowej 7.4 milionom osób dotkniętym przez suszę i głód. Z pomocą zamierza dotrzeć do 11 milionów ludzi.
- W Somalii pomoc żywieniową otrzymuje około miliona osób. Na jej terenie działa 500 punktów żywieniowych, które codziennie zapewniają żywność dla 35 tysięcy niedożywionych dzieci. 50% populacji Somalii ma zapewniony dostęp do wody pitnej. Ponad 400 tysięcy osób zostało zaszczepionych.
- W Etiopii pomocą żywnościową objęto 3.7 miliona mieszkańców, w tym 240 tysięcy uchodźców.
- W Dżibuti pomoc humanitarna dociera do wszystkich potrzebujących pomocy. Stanowią oni 63% populacji kraju.
- W Kenii kryzys dotknął 2.7 miliona mieszkańców kraju. Pomoc żywieniową otrzymuje 1.86 miliona osób, w tym do 538 tysięcy uchodźców.
| Apel | Wysokość potrzebnych środków (w US$) | Uzyskane środki (w US$) / % całości | Brakujące środki (w US$) |
| Dla DŻIBUTI | 33 mln | 18 mln (54%) | 15 mln |
| Dla KENII | 741 mln | 482 mln (65%) | 259 mln |
| Dla SOMALII | 1,063 mln | 644 mln (61%) | 418 mln |
| Dla ETIOPII - pomoc humanitarna | 398 mln | 203 mln (51%) | 195 mln |
| Dla ETIOPII - pomoc dla uchodźców | 246 mln | 101 mln (41%) | 145 mln |
| Ogółem | 2,481 mln | 1,448 mln (59%) | 1,032 mln |
Somalia przeżywa obecnie największy kryzys humanitarny na świecie. W wyniku dwudziestoletniego konfliktu zbrojnego, długotrwałej suszy, klęski nieurodzaju i stale rosnących cen żywności, co czwarty mieszkaniec tego 7,5 milionowego kraju zdecydował się na jego opuszczenie.
Brak bezpieczeństwa w regionie uniemożliwia dostarczenie pomocy humanitarnej do wszystkich obszarów objętych kryzysem. W obliczu tej tragicznej sytuacji Somalijczycy poszukują pomocy za granicą. Opuszczają swoje domostwa, pozostawiając osoby starsze i chorych krewnych.
Wielu uchodźców maszeruje przez kilka tygodni, aby dotrzeć do punktów pomocy położonych w sąsiednich krajach. Niektórzy z nich nie przeżywają trudów takiej podróży. Najsłabsze dzieci umierają w czasie drogi, a ich matki patrzą na to z bezsilnością. Poziom śmiertelności wśród dzieci osiągnął alarmująco wysoki poziom.
Uchodźcy, którym uda się dotrzeć do obozów w Kenii i Etiopii, są wycieńczeni, odwodnieni i ciężko niedożywieni. Muszą otrzymać pomoc medyczną oraz żywnościową: wysokobiałkowe i kaloryczne posiłki. Potrzebują również czystej wody, schronienia oraz pomocy medycznej.
Biuro Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców (UNHCR) szacuje, że na pomoc dla somalijskich uchodźców potrzeba 145 milionów dolarów. W Kenii, Dżibuti i Etiopii przebywa około 90% wszystkich somalijskich uchodźców. Tymczasem, kraje te również zmagają się ze skutkami suszy.
UNHCR wzywa do poprawy dostępu do wszystkich obszarów Somalii objętych kryzysem. Umożliwi to udzielenie pomocy humanitarnej na miejscu i Somalijczycy nie będą zmuszeni do opuszczania swych domów.
| Państwo pobytu uchodźców | Uchodźcy z Somalii zarejestrowani w okresie styczeń - wrzesień 2011 r. | Ogólna liczba uchodźców z Somalii (stan na 30 września 2011 r.) |
| KENIA | 194,151 | 509,363 |
| ETIOPIA | 94,959 | 168,348 |
| DŻIBUTI | 4,454 | 18,159 |
| JEMEN | 19,396 | 196,996 |
| Ogółem | 312,960 | 892,866 |
Wesprzyj akcję dla dzieci w Rogu Afryki (strona UNICEF Polska)
www.unicef.pl/projekty/akcje/kryzys-zywieniowy-w-rogu-afryki_37
United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (UN OCHA): Horn of Africa Crisis – DONATE
www.unocha.org/what-we-do/humanitarian-financing/how-to-give
United Nations Children's Fund (UNICEF): Crisis in the Horn of Africa – DONATE NOW
www.supportunicef.org/site/pp.asp?c=9fLEJSOALpE&b=7542627
World Food Programme (WFP): Horn Of Africa: 10 Ways You Can Help
www.wfp.org/stories/horn-africa-10-ways-you-can-help
United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR): Somali refugees need your help now!
www.unhcr.org/emergency/somalia/
Kryzys humanitarny w Rogu Afryki (stan na lipiec 2011 r.)
www.unic.un.org.pl/aktualnosci.php?news=2193&wid
Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie: Światowe kryzysy – Somalia
www.unic.un.org.pl/swiatowe_kryzysy/somalia.php
UN Department of Public Information (UN DPI)- Africa Renewal: Famine in the Horn of Africa
www.un.org/ecosocdev/geninfo/afrec/famine-in-africa/index.html
United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (UN OCHA): Horn of Africa Crisis
www.unocha.org/crisis/horn-africa-crisis
United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR): Crisis in Horn of Africa
www.unhcr.org/pages/4e1ff4b06.html
World Food Programme (WFP): Horn of Africa Crisis
www.wfp.org/crisis/horn-of-africa
Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO): Crisis in the Horn of Africa
www.fao.org/crisis/horn-africa/home/en/
United Nations Children's Fund (UNICEF)
www.unicef.org/
World Health Organization(WHO)
www.who.int/en/
WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean
www.emro.who.int/index.asp
World Bank: Drought in the Horn of Africa
http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/AFRICAEXT/0,,contentMDK:22975024~pagePK:146736~piPK:146830~theSitePK:258644,00.html
International Fund for Agricultural Development (IFAD)
www.ifad.org/
IRIN Humanitarian News and Analysis: a service of the UN
www.irinnews.org/Region.aspx?Region=HOA