Rola Sekretarza Generalnego ONZ
Sekretarz Generalny to osoba łącząca funkcje dyplomaty, obrońcy oraz urzędnika służby cywilnej. Jest symbolem ideałów ONZ i rzecznikiem interesów wszystkich ludzi na całym świecie, a w szczególności biednych i bezbronnych.
Karta Narodów Zjednoczonych przedstawia Sekretarza Generalnego jako najwyższego funkcjonariusza administracyjnego ONZ, który wykonuje obowiązki zgodnie z nadanymi mu kompetencjami i "pełni inne funkcje mu zlecone" przez Radę Bezpieczeństwa, Zgromadzenie Ogólne, Radę Gospodarczą i Społeczną oraz inne organy ONZ. Występując przed Radą Bezpieczeństwa zwraca jej uwagę na każdą sprawę, która według niego może stanowić zagrożenie dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
W swojej pracy Sekretarz Generalny bierze pod uwagę opinie państw członkowskich oraz kieruje się wartościami i autorytetem moralnym Organizacji Narodów Zjednoczonych. Zabiera głos i działa w obronie pokoju, nawet jeżeli oznacza to sprzeciwienie się któremukolwiek z państw członkowskich.
Do jego zadań należy uczestnictwo w sesjach organów ONZ, konsultacje ze światowymi przywódcami, funkcjonariuszami rządowymi i innymi podmiotami. Podróżując po świecie dla utrzymywania stałych relacji ze społeczeństwem obywatelskim uzyskuje informacje o niepokojących problemach z jakimi zmagają się ludzie na całym świecie.
Co roku Sekretarz Generalny na forum Zgromadzenia Ogólnego przedstawia raport na temat działalności ONZ. Dwa razy w roku przewodniczy spotkaniom Głównej Rady Wykonawczej Systemu Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji (United Nations System Chief Executives Board for Coordination), w których biorą udział wszyscy szefowie agend wyspecjalizowanych, programów i funduszy Narodów Zjednoczonych.
Bardzo ważną funkcją Sekretarza Generalnego jest powoływanie tzw. „dobrych biur”, by zapobiegać konfliktom, prowadzić negocjacje pokojowe i chronić prawa człowieka. Pełniąc tę rolę Sekretarz Generalny zachowuje swoją niezależność, bezstronność i integralność.
Każdy z Sekretarzy Generalnych ogłasza swoją wizję działań ONZ na kolejne lata, tak aby zmierzyć się z wyzwaniami stojącymi przed światem podczas jego kadencji.
Procedura wyborów na Sekretarza Generalnego ONZ
Przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego i Rady Bezpieczeństwa przesyłają wspólny list do wszystkich państw członkowskich ONZ, który przedstawia procedurę wyborów i zaprasza do przedstawiania kandydatur na stanowisko Sekretarza Generalnego.
Rządy państw członkowskich ONZ przedstawiają kandydatów na stanowisko Sekretarza Generalnego w formie listu do Przewodniczących Zgromadzenia Ogólnego i Rady Bezpieczeństwa.
Przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego i Rady Bezpieczeństwa wspólnie rozsyłają informacje o kandydatach na stanowisko Sekretarza Generalnego wraz z odpowiednimi dokumentami, włącznie z Curriculum Vitae.
Zgromadzenie Ogólne przeprowadza nieformalne dialogi i spotkania, które przyczyniają się do zapewnienia przejrzystości i inkluzywności procesu wyboru.
Rada Bezpieczeństwa zapoznaje się z kandydatami przedstawionymi na stanowisko Sekretarza Generalnego i przedstawia swoją rekomendację Zgromadzeniu Ogólnemu.
Każdemu z 5 stałych członków Rady Bezpieczeństwa przysługuje prawo zgłoszenia veta przeciwko każdemu z kandydatów.
Zgromadzenie Ogólne dokonuje formalnego aktu mianowania nowego Sekretarza Generalnego w drodze rezolucji.
Zmiany w procesie wyborów na stanowisko Sekretarza Generalnego ONZ w 2016 roku (Rezolucja A/RES/69/321)
Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego przyjęta 11 września 2015 r. A/RES/69/321 „Revitalization of the work of the General Assembly” dotyczy między innymi zmian w procesie wyborów.
Podkreśla, że proces wyboru i mianowania Sekretarza Generalnego będzie prowadzony zgodnie z zasadą przejrzystości i inkluzywności, wzorując się na najlepszych praktykach.
Rezolucja wzywa Przewodniczących Zgromadzenia Ogólnego i Rady Bezpieczeństwa do wysłania wspólnego listu do wszystkich państw członkowskich ONZ, w których będą przedstawione procedura wyborów i zaproszenie do przedstawiania kandydatur na stanowisko Sekretarza Generalnego.
Rezolucja wzywa także Przewodniczących Zgromadzenia Ogólnego i Rady Bezpieczeństwa do rozesłania państwom członkowskim ONZ wspólnej informacji o kandydatach na stanowisko Sekretarza Generalnego wraz z odpowiednimi dokumentami, włącznie z Curriculum Vitae.
Akcentuje konieczność zagwarantowania sprawiedliwej i równej reprezentacji kobiet i mężczyzn oraz zachowania zasady dystrybucji geograficznej. Zachęca państwa członkowskie ONZ do przedstawiania kobiet na stanowisko Sekretarza Generalnego.
Postanawia o wprowadzeniu nieformalnych dialogów i spotkań przeprowadzonych przez Zgromadzenie Ogólne. Mają one przyczynić się do zapewnienia przejrzystości i inkluzywności procesu wyborów.
* * * * * * * * * * * * * * *
Zobacz również:
Sekretarz Generalny ONZ http://www.unic.un.org.pl/sekretarz/index.php
Sekretarz Generalny http://www.unic.un.org.pl/poznaj_onz/sekretarz_generalny.php
The role of the Secretary General https://www.un.org/sg/en/sg_role.shtml