Uwagi wstępne Sekretariatu

W dniach 23–27 października 2017 r. Specjalny Sprawozdawca ONZ ds. niezależności sędziów i prawników złożył oficjalną wizytę w Polsce. W trakcie wizyty spotkał się z szerokim gronem urzędników rządowych wysokiej rangi, Komisarzem ds. Praw Człowieka, sędziami z różnych szczebli władzy sądowej, prokuratorami, prawnikami, pracownikami naukowymi, międzynarodowymi i lokalnymi organizacjami pozarządowymi oraz przedstawicielami organizacji międzynarodowych i regionalnych. Celem wizyty była ocena środków legislacyjnych i innych środków mających na celu zreformowanie polskiego wymiaru sprawiedliwości przyjętych przez Prawo i Sprawiedliwość po zwycięstwie w wyborach powszechnych w październiku 2015 r.

Specjalny Sprawozdawca przyznaje, że Polska ma prawo do reformowania systemu sądownictwa. Podkreśla jednak, że głównym skutkiem – jeśli nie głównym celem – środków przyjętych przez rządzącą większość było naruszenie konstytucyjnie chronionej zasady niezależności i niezawisłości sędziów oraz umożliwienie organom ustawodawczym i wykonawczym ingerowania w wymiar sprawiedliwości

Pierwszą ofiarą tego jednostronnego podejścia był Trybunał Konstytucyjny, którego prawowitość i niezależność zostały poważnie podważone w wyniku skoordynowanych działań podjętych przez rząd w celu przejęcia nad nim kontroli. W chwili obecnej Trybunał nie może zapewnić niezależnej i skutecznej kontroli zgodności z konstytucją aktów ustawodawczych przyjmowanych przez ustawodawcę. Okoliczność ta budzi poważne wątpliwości co do tego, czy Trybunał jest zdolny do ochrony zasad konstytucyjnych oraz obrony praw człowieka i podstawowych wolności.

Zobacz:





Sprawozdanie Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. niezależności sędziów i prawników z wizyty w Polsce – tłumaczenie rezolucji A/HRC/38/38/Add.1
 
 



Report of the Special Rapporteur on the independence of judges and lawyers on his mission to Poland (Resolution A/HRC/38/38/Add.1)

https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/G18/084/27/PDF/G1808427.pdf?OpenElement

http://ap.ohchr.org/documents/dpage_e.aspx?c=146&su=147