Zawarte w Statucie definicja przestępstw zostały opracowane przez delegacje państwowe i ich ekspertów. Każda definicja jest zgodna z istniejącym prawem międzynarodowym i spełnia wymóg jasności przepisów prawa karnego. Sędziowie Trybunału są zobowiązani do ścisłego stosowania tych definicji i nierozszerzania ich na zasadzie analogii. Takie podejście ma na celu ustanowienie obiektywnych, międzynarodowych standardów, które nie pozostawiają miejsca dla arbitralnych decyzji. W razie wątpliwości definicje mają być interpretowane na korzyść podejrzanych lub oskarżonych.
Trybunał jest uprawniony do sądzenia osób fizycznych, a nie państw. Misją Trybunału jest pociąganie do indywidualnej odpowiedzialności karnej tych osób, które są sprawcami najpoważniejszych przestępstw wymierzonych przeciwko międzynarodowej społeczności: zbrodni ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni wojennych oraz zbrodni agresji. Istnieje powszechne, błędne przekonanie, że Trybunał może sądzić osoby oskarżone o dokonanie tych zbrodni w przeszłości. Tymczasem właściwość Trybunału dotyczy wyłącznie przestępstw popełnionych po wejściu w życie Statutu w czerwcu 2002.
Definicja ludobójstwa zawiera wykaz czynów zabronionych, takich jak zabójstwo czy spowodowanie ciężkich obrażeń, popełnionych w celu całkowitej lub częściowej likwidacji grupy narodowej, etnicznej, rasowej lub religijnej. Zgodnie ze Statutem, do zbrodni przeciwko ludzkości zaliczają się takie przestępstwa, jak: eksterminacja ludności cywilnej, wzięcie w niewolę, tortury, gwałt, prześladowania na tle politycznym, rasowym, narodowym, etnicznym, kulturowym, religijnym lub płciowym oraz wymuszone zaginięcie - ale tylko wtedy, gdy czyn zabroniony stanowi element szeroko zakrojonych lub systematycznych napaści na ludność cywilną. Zastrzeżenie dotyczące "szeroko zakrojonego lub systematycznego" charakteru czynów zaliczanych do zbrodni przeciwko ludzkości jest bardzo ważne, ponieważ ustanawia wyższy próg i oznacza, że tylko działania o określonej skali i (lub) zakresie mogą być uznane za przestępstwa objęte jurysdykcją Trybunału. Statut wprowadza więc inną kwalifikację dla pojedynczych aktów przemocy, takich jak gwałt, morderstwo czy tortury. Za zbrodnie wojenne uważa się rażące przypadki łamania Konwencji Genewskich i inne poważne naruszenia praw i zwyczajów wojennych, które mogą mieć miejsce w czasie zbrojnych konfliktów międzynarodowych oraz konfliktów, "które nie mają międzynarodowego charakteru". Czyny te muszą być jednak częścią planu, polityki lub działań zakrojonych na szeroką skalę.
Wielu z uczestników konferencji w Rzymie w 2002 r. opowiadało się za poddaniem jurysdykcji Trybunału także terroryzmu, ale ostatecznie zrezygnowano z tej koncepcji. Jednak idea, aby do zbrodni zaliczyć także agresję, zyskała szerokie poparcie ze strony delegacji zarówno państw, jak i organizacji pozarządowych. Statut przewiduje, że Trybunał nie może korzystać ze swej jurysdykcji w stosunku do aktów agresji, dopóki podczas Konferencji Przeglądowej państwa-strony nie dojdą do porozumienia odnośnie definicji i cech zbrodni agresji. Takie porozumienie zostało osiągnięte podczas pierwszej Konferencji Przeglądowej w Kampali (Uganda) latem 2010 roku. Zgodnie z Kartą NZ, wyłączne prawo oceny, czy doszło do aktu agresji, przysługuje Radzie Bezpieczeństwa.
W świetle Statutu zbrodniami przeciwko ludzkości są także takie przestępstwa o charakterze seksualnym, jak: gwałt, niewolnictwo seksualne, zmuszanie do prostytucji i wymuszona ciąża, jeśli zostały popełnione w ramach szeroko zakrojonych lub systematycznych napaści na jakiekolwiek osoby cywilne. Takie przestępstwa mogą zostać zaliczone także do zbrodni wojennych, gdy zostaną popełnione podczas międzynarodowego lub wewnętrznego konfliktu zbrojnego.
W ciągu ostatnich 50 lat najbardziej rażące przypadki łamania praw człowieka miały miejsce podczas konfliktów wewnętrznych, a nie międzynarodowych. Z tego względu Statut uwzględnia standardy międzynarodowego prawa humanitarnego, które traktują poważne naruszenia praw człowieka dokonane podczas wewnętrznych konfliktów zbrojnych (za wyjątkiem wewnętrznych zamieszek i rozruchów) jako zbrodnie wojenne.
Odpowiedzialność karna jest stosowana wobec wszystkich osób, również pełniących funkcje państwowe: głów państw i rządów, posłów i ministrów, członków władz samorządowych i urzędników państwowych. Sprawowanie takiej funkcji nie będzie podstawą do zmniejszenia wyroku ani uniewinnienia.
Dowódca wojskowy ponosi odpowiedzialność karną za zbrodnie popełnione przez żołnierzy znajdujących się pod jego/jej dowództwem i efektywną kontrolą. Odpowiedzialność karna istnieje również wówczas, gdy dowódca wojskowy wiedział lub powinien był wiedzieć, że jego żołnierze dokonują lub mają dokonać zbrodni, a mimo to nie zdołał zapobiec tej zbrodni lub powstrzymać jej sprawców.