40-procentowy spadek dostępności zasobów czystej wody do roku 2030 w połączeniu z rosnącą w szybkim tempie światową populacją – jak wynika z obecnych przewidywań – nieuchronnie prowadzi do globalnego kryzysu gospodarki wodnej. Mając świadomość narastającego problemu, członkowie Zgromadzenia Ogólnego ONZ 22 marca 2018 roku zainaugurowali Dekadę Wody, określaną oficjalnie jako Międzynarodowa Dekada Akcji „Woda dla Zrównoważonego Rozwoju”, w celu zmobilizowania do działań, które pomogą zmienić sposób gospodarowaniami zasobami wodnymi.
Rosnące populacje, zwiększająca się zmienność klimatu oraz niewłaściwe zarządzanie zasobami wody i zanieczyszczenia, wszystkie te czynniki przyczyniają się do zwiększonego deficytu wody. Obecnie ponad 2 miliardy ludzi są przymuszeni pić niezdatną do spożycia. 4,5 miliarda ludzi nie posiada dostępu do odpowiednich usług sanitarnych, a każdego dnia blisko tysiąc dzieci umiera z powodu chorób biegunkowych wywołanych przez niewłaściwej jakości wodę i warunki sanitarne, pomimo że chorób tych można uniknąć. Niedostatek wody i brak dostępu do odpowiednich warunków sanitarnych w sposób szczególny odczuwają kobiety i dziewczęta. Deficyt wody wpływa na ich zdrowie oraz zmniejsza ich szanse zatrudnienia i uczęszczania do szkoły. Powodzie i susze powodują wysokie koszty społeczne i gospodarcze w różnych regionach świata, a sytuację pogarsza zmienność klimatu.
Kluczowe znaczenie w procesie zrównoważonego rozwoju – przy wspieraniu dobrobytu, eliminowaniu ubóstwa, zwiększaniu jakości życia, ochronie środowiska i zmniejszaniu nierówności – ma woda. Odpowiednia jakość i dostępność wody wpływa na zdrowie, bezpieczeństwo żywności, zrównoważone wykorzystanie energii, miasta, miejsca pracy i ekosystemy.
Punkt odniesienia dla Dekady stanowi Agenda 2030 z 17. Celami Zrównoważonego Rozwoju, którą przyjęło jednomyślnie ponad 100 światowych przywódców w siedzibie ONZ w Nowym Jorku w 2015 roku. Cel 6. dotyczący wody i warunków sanitarnych ma zapewnić dostęp do wody i infrastruktury sanitarnej oraz zagwarantować zrównoważone gospodarowanie w tym zakresie dla wszystkich ludzi do roku 2030. Osiągnięcie tego Celu może także zwiększyć postępy w realizacji wszystkich innych Celów. Bez czystej wody Cel 3. (Dobre zdrowie i jakość życia) jest na przykład nieosiągalny. Niedostatek wody lub brak dostępu do urządzeń sanitarnych może wpłynąć negatywnie na kwestie związane z edukacją i uczęszczaniem do szkoły, które zawarte są w Celu 4. (Dobra jakość edukacji). Woda może także wpływać na rolnictwo i produkcję żywności.
Zgodnie z Rezolucją ONZ nr 71/222 Dekada powinna kłaść większy nacisk na kwestie zrównoważonego rozwoju i zintegrowanego procesu gospodarowania zasobami wodnymi, wdrożenie i wspieranie programów i projektów związanych z wodą oraz zwiększenie poziomu współpracy i nawiązywanie stosunków partnerskich na wszystkich szczeblach w celu wspierania realizacji celów i zadań związanych z wodą przyjętych na międzynarodowym forum. UN-Water przewiduje, że roczna wysokość inwestycji koniecznych do osiągnięcia Celów związanych z wodą oraz warunkami sanitarnymi i higienicznymi jest trzykrotnie większa niż obecny poziom inwestycji. Budowaniu skutecznych stosunków partnerskich w obszarach związanych z wodą sprzyjają także czynniki takie jak: dzielenie się wiedzą, budowanie potencjału i transfer technologii.
Otwarcie Dekady Wody w Światowym Dniu Wody ma na nowo wzmocnić poziom zaangażowania społeczności międzynarodowej w problem deficytu wody i zwrócić uwagę na nadciągający kryzys. W ciągu następnych dziesięciu lat działania będą skupiać się na określeniu punktów wspólnych programów, wydarzeń i projektów na szczeblu globalnym, regionalnym i krajowym w celu zwiększenia świadomości znaczenia wody i umiejscowienia zagadnień związanych z wodą w centrum globalnej agendy na rzecz rozwoju. 22 marca zostanie także wydane sprawozdanie Panelu Wysokiego Szczebla ds. Wody składającego się z 11 szefów państw i rządów oraz specjalnego doradcy i zwołanego przez ONZ i Grupę Banku Światowego. W sprawozdaniu przedstawia się zalecenia odnośnie tego, w jaki sposób należy rozumieć i wyceniać zasoby wodne oraz jak nimi w sposób efektywny gospodarować.
Trzecia Dekada Wody
Obecna Dekada jest kolejną po Międzynarodowej Dekadzie Wody „Woda dla życia”, która zakończyła się w 2015 roku. Założeniem poprzedniej dekady było wspieranie wysiłków mających na celu realizację międzynarodowych zobowiązań związanych z wodą i obszarami pokrewnymi do roku 2015.
Celem pierwszej dekady (Międzynarodowej Dekady Wody Pitnej odbywającej się w latach 1981–1990) było wspieranie powszechnego dostępu do wody pitnej i infrastruktury sanitarnej do roku 1990.
Zobacz:
International Decade for Action: www.wateractiondecade.org/
UN-Water: http://www.unwater.org/
The High Level Panel for Water: https://sustainabledevelopment.un.org/HLPWater
UN General Assembly - Water Action Decade 2018 – 2028: https://www.un.org/pga/72/event-latest/launch-of-the-international-decade-of-water-for- sustainable-development-2018-2028/