Sekretarz Generalny ONZ, 22 marca 2018 r.
Cieszę się, że w Światowym Dniu Wody możemy wspólnie uczestniczyć w inauguracji Międzynarodowej Dekady Działań „Woda dla Zrównoważonego Rozwoju”.
Funkcję przewodzenia tej inicjatywie w ramach Zgromadzenia Ogólnego powierzam Panu Rahmonowi, Prezydentowi Tadżykistanu.
Wracam myślami do zeszłorocznej podróży do Tadżykistanu. Miałem wtedy możliwość zaobserwować wpływ cofających się lodowców w górach położonych w rejonie Pamir.
W czasie tej wizyty miałem też okazję uczestniczyć w forum poświęconym Celom Zrównoważonego Rozwoju.
Jest sprawą oczywistą, że 17 globalnych Celów to zbiór celów wzajemnie ze sobą powiązanych, współzależnych i uzupełniających się.
Jednocześnie zapewnienie dostępu do czystej wody i warunków sanitarnych – kryterium przyjęte w ramach 6. Celu – to warunek niezbędny do realizacji wielu innych celów.
Dostarczenie bezpiecznej wody i odpowiednich warunków sanitarnych wspomaga proces eliminowania ubóstwa, wspiera rozwój gospodarczy i pomaga zachować zdrowe ekosystemy.
Ponadto przyczynia się do dobrobytu społecznego, inkluzywnego wzrostu i trwałego dostępu do środków utrzymania.
Rosnące zapotrzebowanie na wodę w połączeniu z niewłaściwym gospodarowaniem zasobami wodnymi zwiększyło jednak deficyt wody w wielu częściach świata.
Sytuację utrudniają zmiany klimatyczne, które zachodzą szybciej niż zmiany, które sami podejmujemy.
Biorąc pod uwagę rosnące znaczenie zmian klimatycznych oraz prognozy, które mówią, że zapotrzebowanie na bieżącą wodę do połowy obecnego stulecia wzrośnie o 40 procent, trzeba przyznać, że kwestia niedoboru wody stanowi ogromny problem.
Do 2050 roku co najmniej co czwarty człowiek będzie żył w kraju, w którym stale lub cyklicznie nie ma dostępu do czystej wody.
Bez skutecznego systemu gospodarowania zasobami wodnymi narażamy się na zaostrzone spory pomiędzy społeczności i sektorami, a nawet wzmożone napięcia pomiędzy narodami.
W ujęciu historycznym woda stanowiła dotychczas bodziec do współpracy, a nie do wszczynania konfliktu.
Z moich doświadczeń wynika, że Konwencja Albufeira przyjęta w momencie kiedy sprawowałem urząd premiera Portugalii, w dalszym ciągu wspiera dobre relacje pomiędzy Hiszpanią i Portugalią w zakresie gospodarki wodnej.
Przykładów współpracy w dziedzinie wody można wymienić znacznie więcej, np. pomiędzy Indiami i Pakistanem czy Boliwią i Peru.
Jednak stanu pokoju, podobnie jak dostępu do cennych i nietrwałych zasobów wodnych, nie możemy przyjąć za rzecz zupełnie oczywistą.
Mówiąc nieco prościej, woda to sprawa życia i śmierci.
Nasze ciało składa się w 60 procentach z wody.
Od wody uzależnione są nasze miasta, gałęzie przemysłu i rolnictwo.
Jednocześnie 40 procent ludności świata odczuwa deficyt wody, 80 procent nieoczyszczonych ścieków uwalnia się do środowiska, a 90 procent klęsk żywiołowych jest związanych z działaniem wody.
Ponad 2 miliardy ludzi nie ma dostępu do bezpiecznej wody, a ponad 4,5 miliarda nie posiada dostępu do odpowiednich usług sanitarnych.
Co znaczą te liczby w realiach codziennego życia, z jakimi mierzą się ludzie ze środowisk wiejskich i slumsów w różnych regionach świata?
Wiele spośród najbardziej poważnych chorób w krajach rozwijających związanych jest bezpośrednio ze złym stanem wody pitnej, niewłaściwą infrastrukturą sanitarną i nieodpowiednimi praktykami w zakresie higieny.
Dziś, korzystając z inauguracji Dekady Działań na Rzecz Wody, wzywam do podjęcia działań w dziedzinie wody oraz warunków sanitarnych i higienicznych we wszystkich zakładach opieki zdrowotnej.
Z ostatnich badań, w których brało udział 100 tys. placówek, wynika, że ponad połowa z nich nie ma dostępu do najbardziej podstawowych artykułów pierwszej potrzeby, takich jak bieżąca woda czy mydło. A mają to być placówki opieki zdrowotnej.
Skutkiem takiego stanu rzeczy jest zwiększona liczba zakażeń, przedłużający się pobyt w szpitalu, a czasem śmierć.
Musimy podjąć wysiłek, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób.
Nasz wysiłek powinien koncentrować się właśnie na zapewnieniu lepszej jakości wody, warunków sanitarnych i higienicznych.
Szanowni Państwo.
Nie możemy w dalszym ciągu traktować wody jako rzecz oczywistą, a jednocześnie oczekiwać, że zrealizujemy Cele Zrównoważonego Rozwoju.
Rozwiązania i nowe technologie, które mogą poprawić sposób gospodarowania zasobami wodnymi na rzecz narodów, społeczności i gospodarstw domowych, są w naszym zasięgu.
Często jednak rozwiązania te są nieosiągalne dla tych, którzy ich najbardziej potrzebują, co umacnia nierówności istniejące w krajach i pomiędzy krajami.
Tak jak w wielu sprawach o charakterze rozwojowym, najbardziej cierpią kobiety i dziewczęta.
W krajach o niskich dochodach spędzają one na przykład 40 miliardów godzin rocznie na pozyskiwaniu wody.
Stanowi to równowartość rocznego wysiłku całej siły roboczej kraju takiego jak Francja.
Czas ten można by wykorzystać na pracę umożliwiającą utrzymanie, a w przypadku dziewcząt na uczęszczanie do szkoły.
Czas docenić wartość wody i zmienić sposób gospodarowania nią.
W ubiegłym tygodniu Panel Wysokiego Szczebla ds. Wody przedstawił sprawozdanie „Liczy się każda kropla: Agenda na Rzecz Wody”.
Praca ta prezentuje dogłębną analizę, podejmuje poważne kwestie i inspiruje nas wszystkich do działania.
Organizacja Narodów Zjednoczonych gotowa jest udzielić wsparcia poszczególnym krajom w procesie wdrażania zaleceń Panelu, m.in. poprzez promowanie dialogu politycznego, dzielenie się najlepszymi praktykami, zwiększanie świadomości i nawiązywanie stosunków partnerskich.
Państwa członkowskie zaapelowały również do mnie o przygotowanie Planu Działań Dekady Wody. Powstanie on przy wsparciu jednostki UN-Water, którą zamierzam wzmacniać.
Mój plan skupia się na trzech głównych założeniach.
Po pierwsze, zmienić hermetyczne podejście do kwestii związanych z zaopatrywaniem w wodę, dostępem do infrastruktury sanitarnej, gospodarką wodną i zmniejszaniem ryzyka wystąpienia klęsk żywiołowych, aby lepiej radzić sobie z problemami deficytu wody i zmianami klimatycznymi oraz wzmacniać odporność.
Po drugie, dostosować istniejące programy i projekty związane z wodą i infrastrukturą sanitarną do założeń Agendy 2030.
Po trzecie, zbudować wolę polityczną zacieśnionej współpracy i tworzenia stosunków partnerskich.
Z niecierpliwością oczekuję momentu wdrożenia założeń tego planu.
Rosnący kryzys związany z gospodarką wodną powinien uzyskać większy status pośród spraw wyznaczonych do rozwiązania w skali globalnej.
Działajmy wspólnie i budujmy bardziej zrównoważony świat, w ramach pełnej działań Dekady „Woda dla Zrównoważonego Rozwoju”.
Dziękuję.