Pozostało jeszcze tysiąc dni do wypełnienia obietnicy milenijnej
Ban Ki-moon Podróż tysiąca mil zaczyna się od pierwszego kroku, ale począwszy od tego tygodnia rozpoczyna się trwający tysiąc dni marsz ku nowej przyszłości. 5 kwietnia to kluczowy moment w światowej historii największej i najskuteczniejszej kampanii przeciw ubóstwu. Rozpocznie się odliczanie na 1000 dni przed wyznaczoną datą osiągnięcia Milenijnych Celów Rozwoju. Tych osiem konkretnych celi zostało ustanowionych w 2000 roku, kiedy to w siedzibie ONZ zebrała się największa w historii liczba przywódców, którzy postanowili ogradniczyć o połowę ubóstwo i głód na świecie, walczyć ze zmianami klimatu i chorobami, rozwiązać problem wody niezdatnej do picia i poprawić warunki sanitarne, upowszechnić edukację oraz stworzyć możliwości dla dziewcząt i kobiet. Nie po raz pierwszy przywódcy złożyli tak wzniosłe obietnice. Cynicy oczekiwali, że Milenijne Cele Rozwoju zostaną uznane za zbyt ambitne i porzucone. Mimo to, Cele stały się pomocne w wyznaczaniu priorytetów na poziomie międzynarodowym i krajowym, zmobilizowały do działania i pomogły w osiągnięciu imponujących rezultatów. W ciągu ostatnich kilkunastu lat, 600 milionów osób wydźwignęło się ze skrajnego ubóstwa, co oznacza redukcję ubóstwa o połowę. Obecnie do szkół podstawowych uczęszcza rekordowa liczba dzieci, gdzie po raz pierwszy liczba dziewczynek i chłopców jest taka sama. Spadła śmiertelność matek i noworodków. Dzięki środkom zainwestowanym w walkę z malarią, HIV/AIDS oraz gruźlicą udało się ocalić miliony osób. W Afryce w ciągu zaledwie ostatnich sześciu lat liczba zgonów w wyniku AIDS spadła o jedną trzecią. W przypadku niektórych Celów i zadań potrzebny jest wzmożony wysiłek, by je osiągnąć. Nadal zbyt wiele kobiet umiera podczas porodu, pomimo że posiadamy środki pozwalające na ocalenie ich życia. Zbyt wiele społeczności cierpi z powodu braku dostępu do podstawowych urządzeń sanitarnych, a niezdatna do picia woda stanowi śmiertelne zagrożenie. W wielu państwach na całym świecie, zarówno tych bogatych jak i biednych, wzrasta zjawisko nierówności społecznych. Zbyt wiele regionów świata pozostaje pominiętych i nie nadąża za resztą świata. Społeczność międzynarodowa powinna podjąć cztery konkretne kroki, które pozwolą na przyśpieszenie działań. Po pierwsze, należy wdrożyć strategiczne i uwarunkowane inwestycje oraz podjąć działania, które umożliwią dokonanie postępu: zwiększyć do miliona liczbę pracowników sektora zdrowia pracujących w trudno dostępnych regionach Afryki, by zapobiec śmierci matek i dzieci cierpiących na łatwo do wyleczenia choroby; zwiększyć inwestycje na poprawę warunków sanitarnych; zapewnić powszechny dostęp do podstawowych usług zdrowotnych, w tym do natychmiastowej pomocy w zakresie położnictwa, oraz zapewnić odpowiednie zaopatrzenie medyczne w leczeniu HIV i malarii. Równy dostęp kobiet i dziewcząt do edukacji, opieki zdrowotnej, właściwego pożywienia oraz możliwości ekonomicznych jest jednym z najważniejszych czynników napędzających postęp i umożliwiającym osiągnięcie wszystkich Celów. Po drugie, powinniśmy skupić się na krajach najbiedniejszych i najbardziej zagrożonych ubóstwem, w których żyje około 1,5 miliarda ludzi. Często kraje te są wyniszczane przez głód, konflikty, złe zarządzanie i przestępczość zorganizowaną występującą na szeroką skalę. Pomimo podejmowanych przez nie sporych wysiłków, by polepszyć swą sytuację, trudno im poczynić postępy. Wiele z nich nie osiągnęło jeszcze żadnego Milenijnego Celu Rozwoju. Inwestując w takie regiony jak Sahel, Róg Afryki oraz Azja Środkowa możemy przyczynić się do przyspieszenia ich rozwoju gospodarczego, poprawy bezpieczeństwa i wprowadzenia pokoju na większą skalę. Po trzecie, musimy dotrzymać swoje zobowiązania finansowe. To nie najubożsi powinni dźwigać na swoich barkach brzemię wydatków budżetowych państw. Jest to nie tylko niedopuszczalne i nieetyczne, ale też nie pomoże ani donorom, ani odbiorcom pomocy. Pomimo ciężkich czasów, wiele krajów dotrzymało swoich obietnic. Wśród rozwijających się gospodarek pojawiają się także nowe państwa-donorzy. Należy docenić ich wysiłki i zachęcić pozostałe państwa do pójścia w ich ślady. Po czwarte, ramy czasowe tysiąca dni powinny stać się dla nas okazją do ponowienia apelu o mobilizację rządów i ruchów społecznych, bez których nie udałoby się tyle osiągnąć. Powinniśmy także w pełni wykorzystać możliwości technologii i mediów społecznościowych, które nie były dostępne na początku wieku, kiedy to sformułowano Cele. Milenijne Cele Rozwoju pokazały nam, że posiadanie ukierunkowanych celów rozwoju na poziomie globalnym może przynieść ogromną zmianę. Cele mobilizują, jednoczą i inspirują. Są iskrą innowacji, która zmienia świat. Sukces odniesiony w ciągu kolejnych tysiąca dni może nie tylko poprawić warunki życia milionów osób, lecz również dodać impetu działaniom na rzecz zrównoważonego rozwoju po roku 2015. Wiele pozostaje do zrobienia. Jednocześnie Milenijne Cele Rozwoju pokazały nam, że jeżeli tylko istnieje wola polityczna, wykorzenienie skrajnego ubóstwa jest osiągalne i leży w zasięgu naszych możliwości. Niech będzie to dla nas inspiracją do tworzenia nowej generacji Milenijnych Celów Rozwoju. Wykorzystajmy jak najlepiej te tysiąc dni, które mamy przed sobą, aby wypełnić obietnicę milenijną. Ban Ki-moon, Sekretarz Generalny ONZ

Fakty o Milenijnych Celach Rozwoju

Przyśpieszenie postępów w realizacji Milenijnych Celów Rozwoju

Przyjęte w 2000 roku Milenijne Cele Rozwoju przyniosły wiele pozytywnych zmian. To dzięki nim udało się wyznaczyć wiele priorytetów na poziomie międzynarodowym i krajowym oraz zainicjować wiele działań w terenie. Przyczyniły się one także do zmiany świadomości społecznej oraz stały się fundamentem ram myślenia o rozwoju na całym świecie.
Od 2000 roku nastąpił ogromny postęp. Milenijne Cele Rozwoju dotyczące zmniejszenia ubóstwa, poprawy dostępu do bezpiecznej wody pitnej oraz poprawy jakości życia 200 milionów mieszkańców slumsów zostały osiągnięte. Więcej dzieci niż kiedykolwiek do tej pory uczęszcza do szkoły podstawowej, w której liczba chłopców jest równa liczbie dziewczynek. Znacznie spadła śmiertelność dzieci, a dzięki środkom zainwestowanym w walkę z malarią, HIV/AIDS oraz gruźlicę udało się ocalić miliony osób.

- Liczba ludzi, którzy żyją za mniej niż 1,25 dolara dziennie spadła z dwóch miliardów w roku 1990 do 1,4 miliarda w roku 2008. W tym samym okresie czasu stopa ubóstwa spadła z 47 procent do 24 procent. Wstępne szacunki wykazują, że globalny wskaźnik ubóstwa wynoszący 1,25 dolara dziennie w 2010 roku spadł poniżej połowy tego z lat dziewięćdziesiątych. Jeżeli wyniki te zostaną potwierdzone, to pierwszy Milenijny Cel Rozwoju, a więc ograniczenie stopy skrajnego ubóstwa na świecie o połowę w stosunku do poziomu z lat dziewięćdziesiątych, zostanie osiągnięty jeszcze przed rokiem 2015. [Raport o Milenijnych Celach Rozwoju - 2012 rok] - Milenijny Cel Rozwoju dotyczący wody pitnej, a więc ograniczenie o połowę liczby osób, które nie mają dostępu do bezpiecznej wody pitnej, został osiągnięty na pięć lat przed wyznaczonym terminem. Liczba osób, które korzystają z ulepszonych źródeł wody pitnej, w 2010 roku sięgnęła 6,1 miliarda, a w porównaniu z rokiem 1990 zwiększyła się o liczbę dwóch miliardów. Inaczej mówiąc, w 2010 roku 89 procent populacji korzystało z ulepszonych źródeł wody, podczas gdy w roku 1990 było to 76 procent. [Raport o Milenijnych Celach Rozwoju - 2012 rok] - Liczba osób żyjących w slumsach w miastach krajów rozwijających się spadła z 39 procent w roku 2000 do 33 procent w roku 2012. Ponad 200 milionów osób zyskało dostęp do ulepszonych źródeł wody, urządzeń sanitarnych lub wprowadziło się do bardziej trwałych i lepszych mieszkań. Osiągnięcie to przewyższyło zakładany cel dotyczący poprawy jakości życia ponad 100 milionów mieszkańców slumsów na długo przed planowanym terminem wyznaczonym na 2020 rok. [Raport o Milenijnych Celach Rozwoju - 2012 rok] - W 2010 roku odsetek liczby dzieci uczęszczających do szkoły podstawowych w regionach rozwijających się wyniósł 90 procent, co oznacza wzrost z 82 procent w roku 1999. [Raport o Milenijnych Celach Rozwoju - 2012 rok] - Stosunek zapisanych do szkół dziewcząt do chłopców wzrósł z 91 procent w roku 1991 do 97 procent w roku 2010 dla wszystkich regionów rozwijających się. Wskaźnik parytetu płci wynoszący 97 procent mieści się w granicach 3 procentowego marginesu błędu i jest dopuszczalny dla parytetu płci. [Raport o Milenijnych Celach Rozwoju - 2012 rok] - Mimo wzrostu liczebności populacji liczba zgonów dzieci poniżej piątego roku życia spadła z 12,4 miliona w roku 1990 do 6,9 miliona w roku 2011, co oznacza o 14 000 mniej zgonów dzieci dziennie. [Raport o Milenijnych Celach Rozwoju - 2012 rok Aneks do czwartego Celu] - Pod koniec 2011 roku 8 milionów ludzi korzystało z leczenia antyretrowirusowego HIV lub AIDS w krajach rozwijających się. W sumie oznacza to 60 procentowy wzrost w porównaniu z grudniem 2009 roku. Śmiertelność z powodu gruźlicy spada od 2002 roku, a obecne prognozy wskazują, że wskaźnik zgonów na tę chorobę spadnie o połowę w roku 2015. Liczba zgonów na świecie spowodowanych malarią spadła o 17 procent od roku 2000. [Raport o Milenijnych Celach Rozwoju - 2012 rok oraz Światowy Raport na temat AIDS – 2012 rok]

Pomimo znacznej poprawy jakości życia milionów osób, nie wszyscy doświadczyli zmian w równym stopniu, i tym samym potrzebne są dalsze działania na rzecz świata wolnego od skrajnego ubóstwa. Miliony ludzi, a zwłaszcza najubożsi i najbardziej marginalizowani, grupy mniejszościowe, kobiety i dziewczęta, są pozostawione samym sobie. Rozbieżności pomiędzy poszczególnymi państwami oraz obszarami wiejskimi i miejskimi w dalszym ciągu pozostają ogromne.

Dzieci żyjące na obszarach wiejskich regionów rozwijających się są prawie dwukrotnie bardziej narażone na niedowagę niż dzieci zamieszkujące tereny zurbanizowane. W 2011 roku prawie 58 procent miejsc pracy w regionach rozwijających się miało charakter niestabilny, a sama praca była słabo opłacana. Jest to niewielka zmiana na przestrzeni dwóch dekad, kiedy to odsetek ten wynosił 67 procent. Tego typu praca jest najczęściej powierzana kobietom i młodym ludziom. W roku 2011 najwięcej kobiet wykonujących słabo opłacaną pracę pochodziło z Afryki Subsaharyjskiej, rejonu Oceanii i Południowej Azji. W latach 1990 - 2010 liczba osób zamieszkujących obszary wiejskie bez dostępu do polepszonych źródeł wody była 5 razy wyższa niż na terenach zurbanizowanych. Na świecie z ulepszonych urządzeń sanitarnych korzysta osiem na dziesięć osób mieszkających w miastach – dla porównania: tylko połowa populacji obszarów wiejskich ma dostęp do takich urządzeń. [Raport o Milenijnych Celach Rozwoju - 2012 rok]

Do końca 2015 roku zostało tysiąc dni – mamy zatem 1000 dni na działanie [począwszy od 5 kwietnia 2013]. W ciągu tych tysiąca dni należy dokończyć dzieła Milenijnych Celów Rozwoju i położyć podwaliny pod nowy program rozwoju. Powinniśmy działać szybciej i wzmocnić działania, które się sprawdzają. Potrzebujemy wsparcia ze strony rządów państw, społeczności międzynarodowej, społeczeństwa obywatelskiego oraz sektora prywatnego. Powinniśmy także zmniejszyć istniejące nierówności, wprowadzać zmiany w wielu różnych obszarach i dążyć do poprawy bezpieczeństwa żywnościowego, zdrowia macierzyńskiego, dostępu do urządzeń sanitarnych, rozwoju obszarów wiejskich, ochrony środowiska oraz reagowania na zmiany klimatu.
Milenijne Cele Rozwoju nie są jakąś abstrakcyjną ideą czy ćwiczeniem intelektualnym. Poprzez ich realizację naprawdę wpływamy na życie ludzi. Milenijne Cele Rozwoju dążą do budowy świata dobrobytu, opowiadają się za sprawiedliwością, wolnością, godnością i pokojem, tak jak to zostało zapisane w Deklaracji Milenijnej. Rok 2015 uwieńczy nasze wysiłki na rzecz Milenijnych Celów Rozwoju. ONZ wspólnie z rządami państw, społeczeństwem obywatelskim i innymi partnerami dąży do jak najpełniejszego wykorzystania pozytywnej energii, jaka została uwolniona dzięki Celom. Energia ta wraz z wnioskami z ich realizacji zostaną wykorzystane w programie rozwoju globalnego po roku 2015.

Prognozy wskazują, że w 2015 w roku ponad 600 milionów ludzi na całym świecie wciąż będzie korzystało ze słabej jakości źródeł wody, prawie jeden miliard osób będzie musiał przeżyć za mniej niż 1,25 dolara dziennie; matki będą niepotrzebnie umierać przy porodzie, a dzieci cierpieć i umierać z powodu chorób, którym można zapobiegać. Przewiduje się, że w 2014 roku ponad 600 milionów ludzi na całym świecie wciąż będzie korzystało ze słabej jakości źródeł wody, prawie jeden miliard będzie musiał przeżyć za mniej niż 1,25 dolara dziennie; matki będą bez potrzeby umierać przy porodzie, a dzieci cierpieć i umierać z powodu chorób, którym można zapobiegać. [Raport o Milenijnych Celach Rozwoju - 2012 rok]

Czas na sprawiedliwość, inkluzję społeczną, zrównoważony rozwój oraz awans społeczny kobiet

Aby przyśpieszyć realizację Milenijnych Celów Rozwoju, należy położyć nacisk na sprawiedliwość oraz inkluzję grup społecznych poprzez dotarcie do tych osób, które do tej pory nie mogły skorzystać z pozytywnych zmian ani rozwoju gospodarczego. Osiągnięcie Milenijnych Celów Rozwoju wymaga zrównoważonego, inkluzyjnego i sprawiedliwego wzrostu gospodarczego, który nie pomija nikogo.
Należy podjąć bardziej stanowcze kroki w kierunku budowy zrównoważonego środowiska i ochrony życia na Ziemi oraz ekosystemów wspierających wzrost gospodarczy. W roku 2012 odbyła się Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie Zrównoważonego Rozwoju (Rio+20), podczas której państwa ponowiły wolę polityczną i swoje zaangażowanie w kwestię zrównoważonego rozwoju oraz postanowiły o wyznaczeniu szeregu celów dotyczących zrównoważonego rozwoju, a także wezwały do rozważniejszego korzystania z naturalnych zasobów.
Ochrona najsłabszych grup społecznych wymaga zbudowania bufora przeciwko różnorodnym wstrząsom, zarówno kiedy chodzi o konflikty zbrojne, katastrofy naturalne czy też nieprzewidywalne skoki cen żywności i energii. Potrzebna jest także pomoc dla krajów doświadczających konflikty zbrojne lub właśnie z nich wychodzących, które dążą do budowy pokoju i bezpieczeństwa. Należy także zapewnić uczestnictwo obywateli w procesach politycznych, właściwe sprawowanie rządów, przestrzeganie praw człowieka oraz sprawiedliwość społeczną - wszystko to stanowi podstawę długotrwałego rozwoju.

Mieszkańcy państw o słabych zdolnościach instytucjonalnych oraz dotkniętych konfliktem zbrojnym są dwa razy bardziej narażeni na niedożywienie niż mieszkańcy pozostałych krajów rozwijających się. Istnieje trzykrotnie większe prawdopodobieństwo, że nie będą oni mogli posłać swoich dzieci do szkoły, a także dwukrotnie większe prawdopodobieństwo, że ich dzieci umrą przed piątym rokiem życia. Ponadto mieszkańcy tych krajów są też dwukrotnie bardziej narażeni na brak czystej wody. W krajach, które doświadczyły poważnego konfliktu zbrojnego w okresie od 1981 r. do 2005 r., wskaźnik ubóstwa jest o 21 procent wyższy niż w krajach wolnych od przemocy. [Raport o Rozwoju Świata 2011]

Utrzymanie i przyśpieszenie postępów w realizacji Milenijnych Celów Rozwoju powinno skupiać się na obszarach, które mają największy efekt mnożnikowy, taki jak awans społeczny kobiet. Zapewnienie kobietom i dziewczętom równego dostępu do edukacji, służby zdrowia, żywności i szans ekonomicznych jest jednym z największych motorów postępu w osiągnięciu wszystkich Celów.

W krajach, które inwestują w promowanie społecznego i ekonomicznego awansu kobiet, występuje niższy odsetek ubóstwa. Na przykład dodatkowy rok nauki dziewcząt na poziomie szkoły średniej przyczynia się do podwyższenia ich przyszłej pensji od 10 do 20 procent. Edukacja kobiet ma też pozytywny wpływ na zdrowie: kobiety z formalnym wykształceniem częściej poszukują opieki medycznej będąc w ciąży, dbają o szczepienia dzieci, mają więcej wiedzy na temat odżywiania oraz chętniej korzystają z ulepszonych urządzeń sanitarnych. [Bank Światowy]

Czas na wykorzystanie osiągnięć Milenijnych Celów Rozwoju

Jeśli złożone obietnice i zobowiązania będą dotrzymane, to dzięki silnemu przywództwu i poczuciu odpowiedzialności krajów rozwiniętych i rozwijających się, w większości krajów i regionów świata uda nam się osiągnąć lepsze rezultaty. Tym samym zwiększymy i rozszerzymy ogromny postęp, jaki odnotowaliśmy w ostatnich latach.

Organizacja Narodów Zjednoczonych rozwinęła zasady ujęte w strategii „Zintegrowane Ramy Implementacji Milenijnych Celów Rozwoju” dla monitorowania finansowych i politycznych zobowiązań, które zostały poczynione przez poszczególne rządy państw.

Realizacja Milenijnych Celów Rozwoju stała się podstawą zawiązania nadzwyczajnego partnerstwa pomiędzy rządami, sektora biznesu, fundacjami, instytucjami akademickimi, organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami społeczeństwa obywatelskiego. Stwarza to olbrzymią szansę na podejmowanie wspólnych i zdecydowanych działań. Współpraca na linii Południe-Południe również stała się ważnym motorem rozwoju.

Powstały takie programy jak: ,,Każda kobieta, każde dziecko" (Every Woman, Every Child) , ,,Edukacja przede wszystkim”, (Education First), „Zero głodu” (Zero Hunger Challenge”, ,,Odliczamy do zera HIV" (Countdown to Zero-on HIV) oraz ,,Poprawiamy odżywianie" (Scaling Up Nutrition).

Tysiąc dni do wypełnienia obietnicy milenijnejFakty o Milenijnych Celach Rozwoju

Tysiąc dni do wypełnienia obietnicy milenijnej
Fakty o Milenijnych Celach Rozwoju