„Spółdzielczość skupia się na charakterystycznych dla niej wartościach, które powodują, że staje się ona odpornym i żywotnym modelem biznesowym. Spółdzielczość rozwija się nawet w trudnych czasach. Ta niezwykła zdolność pomaga uchronić wiele rodzin i całe społeczności przed popadnięciem w biedę. Przedsiębiorstwa spółdzielcze zapewniają małym firmom stały dostęp do wiarygodnych kredytów oraz innych usług finansowych. Ponadto, przedsiębiorstwa spółdzielcze promują samodzielność i przyczyniają się do stabilizacji rynków, na których działają.”
Ustanowienie Międzynarodowego Roku Spółdzielczości
18 grudnia 2009 roku Zgromadzenie Ogólne NZ na mocy rezolucji A/RES/64/136 ogłosiło rok 2012 Międzynarodowym Rokiem Spółdzielczości. Zgromadzenie Ogólne zachęca wszystkie państwa członkowskie ONZ, system NZ oraz podmioty krajowe, aby w ramach obchodów Roku promowały spółdzielczość oraz podnosiły świadomość o jej wpływie na rozwój społeczno-gospodarczy, redukcję ubóstwa, tworzenie nowych miejsc pracy i integrację społeczną.
Założenia Międzynarodowego Roku Spółdzielczości
- Promowanie zakładania nowych oraz rozwijania istniejących już przedsiębiorstw spółdzielczych na całym świecie.
- Podkreślanie roli spółdzielczości w osiąganiu celów rozwojowych przyjętych przez społeczność międzynarodową, w tym Milenijnych Celów Rozwoju.
- Zwrócenie uwagi na wkład przedsiębiorstw spółdzielczych w rozwój społeczno-gospodarczy krajów.
- Podnoszenie świadomości społecznej na temat niekwestionowanego wpływu przedsiębiorstw spółdzielczych na redukcję ubóstwa, tworzenie nowych miejsc pracy oraz integrację społeczną.
- Podkreślanie znaczenia spółdzielczego modelu biznesowego.
Trzy główne cele Międzynarodowego Roku Spółdzielczości
Podniesienie świadomości społecznej
Podniesienie świadomości społecznej na temat spółdzielczości, jej wkładu w rozwój społeczno-ekonomiczny i osiągnięć związanych z realizacją Milenijnych Celów Rozwoju.
Wspieranie rozwoju
Promocja tworzenia i rozwijania przedsiębiorstw spółdzielczych wśród społeczeństwa i podmiotów krajowych. Celem tej promocji jest umożliwienie jednostkom i społecznościom awansu społecznego oraz poprawy sytuacji ekonomicznej.
Tworzenie właściwych polityk
Zachęcanie rządów i instytucji państwowych do tworzenia polityk, prawa i regulacji sprzyjających rozwojowi i powstawaniu przedsiębiorstw spółdzielczych.
Hasło
Hasło przewodnie Międzynarodowego Roku Spółdzielczości „Spółdzielnie budują lepszy świat” zwraca uwagę na znaczenie spółdzielczości i jej rolę w dążeniu do poprawy sytuacji społeczno-ekonomicznej we wszystkich warstwach społecznych, od lokalnych po międzynarodowe. Jednocześnie, hasło to niesie za sobą przesłanie, że troska o rentowność przedsiębiorstw nie musi ograniczać społecznej odpowiedzialności biznesu.
Logo
Logo Międzynarodowego Roku Spółdzielczości zostało opracowane w oparciu o definicję spółdzielczych przedsiębiorstw jako stowarzyszeń niezależnych osób, które dobrowolnie zrzeszają się, aby realizować swoje wspólne ekonomiczne, społeczne i kulturowe cele oraz aspiracje.
W celu użycia oficjalnego loga Międzynarodowego Roku Spółdzielczości należy zapoznać się z informacjami na stronie „The Official Logo of the International Year of Cooperatives” (http://social.un.org/coopsyear/use-the-logo.html) oraz wypełnić i wysłać znajdujący się na niej formularz.
10 głównych przesłań
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa budują lepszy świat.
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa są własnością zarządzaną przez swoich członków. Jednocześnie członkowie korzystają z usług oferowanych przez przedsiębiorstwa.
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa umożliwiają awans społeczny.
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa poprawiają warunki życia i wzmacniają gospodarkę.
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa umożliwiają zrównoważony rozwój.
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa promują rozwój obszarów wiejskich.
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa równoważą społeczne i gospodarcze potrzeby.
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa promują demokratyczne zasady.
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa i równość płci: drogą wyjścia z ubóstwa.
- Spółdzielcze przedsiębiorstwa: zrównoważony model biznesowy dla młodych ludzi.
W swoim przemówieniu z okazji Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości Sekretarz Generalny ONZ zachęcał młodzież do współpracy z ruchem spółdzielczym:
„Zapraszam młodych ludzi do zapoznania się z korzyściami płynącymi z działalności spółdzielczej i innych form przedsiębiorczości społecznej. Tym samym, zachęcam ruch spółdzielczy do zaangażowania się we współpracę z młodymi kobietami i mężczyznami w duchu dialogu i wzajemnego zrozumienia. Przyznajmy, że są oni cennymi partnerami w umacnianiu ruchu spółdzielczego oraz przyczyniają się do wzmacniania roli spółdzielczości w rozwoju społeczno-gospodarczym.”
Państwa członkowskie ONZ
Zgromadzenie Ogólne NZ zaprasza państwa członkowskie do organizowania komitetów krajowych, które będą odpowiedzialne za promowanie obchodów Międzynarodowego Roku Spółdzielczości. Doświadczenia z poprzednich lat wskazują, że prężnie działające komitety krajowe są niezbędne do osiągnięcia sukcesu. Komitet krajowy powinien składać się z osób reprezentujących przedstawicielstwa ONZ w danym kraju, władze lokalne, ruch spółdzielczy, sektor prywatny oraz organizacje pożytku publicznego.
Agendy NZ i komisje regionalne
Wiele agend i komisji regionalnych NZ współpracuje ze zróżnicowanym sektorem spółdzielczym. W ramach Międzynarodowego Roku Spółdzielczości agendy NZ mogą wspierać działalność komitetów krajowych.
Agendy NZ i komisje regionalne zaangażowane w obchody Międzynarodowego Roku Spółdzielczości:
- Wydział Polityki Społecznej i Rozwoju (Division for Social Policy and Develoment - DSPD)
- Światowy Program Żywnościowy (World Food Programme - WFP)
- Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (Food and Agriculture Organization of United Nations - FAO)
- Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (United Nations Conference on Trade and Development - UNCTAD)
- Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (United Nations Development Programme - UNDP)
- Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa (International Fund of Agricultural Development - IFAD)
- Program Narodów Zjednoczonych ds. Osiedli Ludzkich (United Nations Habitat - UNHABITAT)
- Międzynarodowa Organizacja Pracy (International Labour Organization - ILO)
- Fundusz Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Kapitałowego (United Nations Capital Development Fund - UNCDF)
- Bank Światowy (World Bank)
- Komisja Gospodarczo-Społeczna ds. Azji i Pacyfiku (United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific - UNESCAP)
- Komisja Gospodarczo-Społeczna ds. Azji Zachodniej (United Nations Economic and Social Commision for Western Asia - UNESCWA)
System Narodów Zjednoczonych docenia istotną rolę spółdzielczości. Uczestnicy Światowego Szczytu na rzecz Rozwoju Społecznego w Kopenhadze w 1995 roku, a także Zgromadzenie Ogólne NZ w rezolucji A/RES/51/58 z 1996 r., uznały duży wpływ spółdzielczości na rozwój społeczno-gospodarczy.
Sekretariat ONZ powołał Wydział Polityki Społecznej i Rozwoju (Division for Social Policy and Develoment - DSPD) w Departamencie Spraw Gospodarczych i Społecznych (Department of Economic and Social Affairs – DESA). Wydział ma na celu koordynowanie promocji rozwoju spółdzielczości na poziomie krajowym i międzynarodowym. Zadaniem DSPD jest wzmocnienie międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju społecznego, szczególnie w dziedzinie zwalczania ubóstwa i wykluczenia społecznego. Wydział koordynuje współpracę pomiędzy przedsiębiorstwami spółdzielczymi a Komitetem ds. Promocji i Rozwoju Spółdzielczości (Committee for the Promotion and Advancement of Cooperatives - COPAC), organizuje spotkania grup ekspertów oraz wydarzenia w ramach Międzynarodowego Dnia i Roku Spółdzielczości.
Przedsiębiorstwa spółdzielcze
W obchodach Międzynarodowego Roku Spółdzielczości kluczową rolę pełnią przedsiębiorstwa spółdzielcze działające w wielu sektorach: społecznym, zdrowia, użyteczności publicznej, mieszkalnictwa, ubezpieczeniowym, bankowym i kredytowym, przemysłowym i usługowym, konsumenckim, turystycznym, rolniczym i rybołówstwa.
W ramach obchodów Roku przedsiębiorstwa spółdzielcze są zachęcane do:
- opracowania materiałów i informacji na temat swoich sukcesów i doświadczeń. Zostaną one umieszczone na oficjalniej stronie Międzynarodowego Roku Spółdzielczości i na innych stronach poświęconych obchodom Roku,
- organizowania skoordynowanych akcji, które podniosą świadomość na temat spółdzielczości,
- promowania Międzynarodowego Roku Spółdzielczości w biuletynach, broszurach i za pomocą innych form reklamowych.
Komitet ds. Promocji i Rozwoju Spółdzielczości (Committee for the Promotion and Advancement of Cooperatives - COPAC)
Komitet ds. Promocji i Rozwoju Spółdzielczości jest komitetem złożonym z przedstawicieli międzynarodowych organizacji spółdzielczych, organizacji rolniczych oraz agend NZ. Jego członkowie współpracują ze sobą promując, wspierając i koordynując zrównoważony rozwój spółdzielczości.
Międzynarodowy Związek Spółdzielczy (International Co-operative Alliance - ICA)
Międzynarodowy Związek Spółdzielczy jest jednym z głównych partnerów wspierających promocję Międzynarodowego Roku Spółdzielczości. W ramach Roku, MZS będzie koncentrować się na korzyściach płynących z działalności spółdzielczej oraz na jej znaczeniu dla rozwoju społeczno-ekonomicznego.
Pozostali partnerzy:
Społeczność akademicka
Społeczność akademicka odgrywa kluczową rolę w umacnianiu spółdzielczości. Zachęca się naukowców i studentów do:
- przeprowadzania badań na temat wpływu przedsiębiorstw spółdzielczych na proces osiągania celów rozwoju,
- wprowadzenia zagadnień dotyczących spółdzielczości do programu nauczania,
- przeprowadzania badań i upowszechniania dobrych praktyk i wyciągniętych wniosków na temat wspólnych działań.
Sektor prywatny
Sektor prywatny łącznie z ruchem społecznym Sprawiedliwy Handel (Fair Trade), współpracuje z przedsiębiorstwami spółdzielczymi jako dostawcami i kupcami. Przedstawiciele sektora i przedsiębiorstw jako partnerzy mogą:
- rozpowszechniać informacje na temat Międzynarodowego Roku Spółdzielczości,
- działać w ramach komitetów krajowych,
- organizować szkolenia, badania oraz prowadzić inne inicjatywy rozwojowe,
- wymieniać się doświadczeniami.
Organizacje pożytku publicznego
Wiele organizacji pożytku publicznego ma często bliskie powiązania z przedsiębiorstwami spółdzielczymi. Partnerstwo z organizacjami pożytku publicznego może korzystnie wpłynąć na realizację założeń Międzynarodowego Roku Spółdzielczości.
Media
Media lokalne i krajowe mogą uczestniczyć w propagowaniu wiedzy na temat spółdzielczości i Międzynarodowego Roku Spółdzielczości poprzez publikację artykułów prasowych i emisję filmów dokumentalnych.
Międzynarodowego Roku Spółdzielczości
Utwórz komitet krajowy!
Komitety krajowe koordynują działania związane z obchodami Międzynarodowego Roku Spółdzielczości w danym państwie. Kto może być członkiem komitetu krajowego?
Członkiem komitetu krajowego mogą być przedstawiciele: - władz lokalnych, - różnych sektorów przedsiębiorstw spółdzielczych, - sektora prywatnego, - organizacji pozarządowych, - społeczności akademickiej, - mediów. Jakie działania powinien podjąć komitet krajowy?
Proponowane działania obejmują: - rozpowszechnianie informacji na temat spółdzielczości w celu podniesienia świadomości społecznej na ten temat, - rozpowszechnianie informacji poprzez ulotki, broszury, portale internetowe i społecznościowe (Facebook, You Tube) oraz inne środki przekazu masowego, - utworzenie strony internetowej komitetu krajowego, która będzie zawierać link do oficjalnej witryny „International Year of Cooperatives 2012” - współpraca z lokalnymi mediami w celu wspierania działań edukacyjnych i promocyjnych na temat spółdzielczości, - organizowanie spotkań, konferencji, warsztatów i wydarzeń na poziomie krajowym na temat spółdzielczości, - udostępnianie informacji na temat tworzenia przedsiębiorstw spółdzielczych, szczególnie w słabiej rozwiniętych regionach, - koordynowanie szkoleń przygotowujących do działalności w spółdzielczości. Udostępnij swoje zdjęcie!
Dołącz do galerii zdjęć w programie Picassa i udostępnij swoje zdjęcia dotyczące obchodów Międzynarodowego Roku Spółdzielczości. Więcej informacji na stronie Get Involved! (http://social.un.org/coopsyear/get-involved.html)
Udostępnij swój film wideo!
Dołącz do kanału na You Tube i udostępnij swój film wideo dotyczący obchodów Międzynarodowego Roku Spółdzielczości. Więcej informacji na stronie Get Involved! (http://social.un.org/coopsyear/get-involved.html) Dołącz do Facebooka!
Powstała specjalna strona na Facebooku promująca Międzynarodowy Rok Spółdzielczości. Odwiedź stronę United Nations International Year of Cooperatives i przyłącz się! (http://www.facebook.com/CoopsYear) Dołącz do Twittera!
Powstała specjalna strona na Twitterze w celu promocji Międzynarodowego Roku Spółdzielczości.
Odwiedź stronę Intl. Year of Coops i przyłącz się!
(http://twitter.com/#!/CoopsYear)
Zobacz również:
International Year of Cooperatives 2012 (oficjalna strona Międzynarodowego Roku Spóldzielczości)
http://social.un.org/coopsyear/
Krajowa Rada Spółdzielcza: Międzynarodowy Rok Spółdzielczości 2012
http://krs.org.pl/aktualnosci/miedzynarodowy-rok-spoldzielczosci-2012-proklamowany,281,.html
Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą. Spółdzielnia może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków i ich środowiska.
Większość spółdzielni opiera swoją działalność na siedmiu głównych zasadach. Cztery pierwsze zasady: dobrowolne i otwarte członkostwo, demokratyczna kontrola członkowska, ekonomiczne uczestnictwo członków, autonomia i niezależność – zapewniają warunki, dzięki którym członkowie mają kontrolę i mogą czerpać zyski z przychodów. Piąta zasada dotyczy edukacji, szkoleń oraz szerzenia informacji, co umożliwia efektywne uczestnictwo członków w rozwoju swoich przedsiębiorstw spółdzielczych. Szósta zasada, czyli współpraca pomiędzy spółdzielniami umacnia efektywność i ekonomiczną rentowność przedsiębiorstw spółdzielczych. Siódma zasada: troska o społeczność – zwraca uwagę na istotną rolę spółdzielni wobec środowiska, w którym działa. Koncepcja ta w sposób naturalny przyjmowana jest przez przedsiębiorstwa spółdzielcze, które podejmują działalność na rzecz swoich członków.
"ONZ a spółdzielczość" - artykuł p.o. Dyrektora Ośrodka Informacji ONZ w Warszawie
(www.unic.un.org.pl/aktualnosci.php?news=2356)